Wat was het leukste moment tijdens het schrijven van uw nieuwste boek?
Ik heb Ongekende liefde meermaals proberen schrijven maar ik bleef het telkens uitstellen. De onderwerpen zijn zo emotioneel beladen. De interactie met mijn dochter heeft het schrijfproces wel veel dragelijker gemaakt. Door Ongekende liefde moest ik met haar in dialoog gaan en kijken hoe haar leven zich tot het mijne verhoudt. Daarbovenop gaf de coronapandemie me de nodige tijd om te pauzeren en te reflecteren. Ook dat vergemakkelijkte het schrijven.

Met welk van uw boeken heeft u de diepste band?
Tot voor kort was dat Het land van de vaders. Nu is dat Ongekende liefde geworden. Het is alles wie ik ben in een boek verwerkt: mijn leven, gedachten, wensen en hoop voor de toekomst. Hier krijgen ook al mijn andere fictieve personages uit mijn boeken – die grotendeels op mijn oma en moeder zijn gebaseerd – namen en gezichten. In dit boek komt echt alles samen.

Wie zijn uw favoriete dichters?
Is het cliché als ik Rumi zou zeggen? Ik ben opgegroeid in West-Afrika en in mijn cultuur zingen mensen lof bij de geboorte. Dan wordt Rumi vaak geciteerd. Verder ben ik ook fan van Yusef Komunyakaa en Derek Walcott. The Sahara Testaments van Tade Ipadeola is ook heel goed. 

Welk boek ligt naast uw bed?
Ik word wakker en ga slapen met Michail Boelgakov. Ik herlas vorig jaar De meester en Margarita en dit jaar werk ik heel langzaam door zijn oeuvre heen. Boelgakov is een heel bijzondere schrijver. Ik vind het ongelooflijk knap hoe hij zo een origineel werk als De meester en Margarita kon schrijven en hoe hij in de Stalin-periode zo diep in zichzelf kon graven. Ook zijn biografie van Molière is zo vernieuwend. Het is alsof al zijn werken een oefening waren om tot De meester en Margarita te kunnen komen.

Welk boek, geschreven door iemand anders, zou u zelf geschreven willen hebben?
Dat zou De meester en Margarita of Ik heet Karmozijn van Orhan Pamuk zijn. In vijfhonderd pagina’s beschrijft Pamuk de hele beschaving van het Ottomaanse rijk als reactie op Umberto Eco’s De naam van de roos. Literatuur is eigenlijk een voortdurende dialoog tussen het heden en het verleden. Tolstoj schreef bijvoorbeeld Anna Karenina als reactie op Madame Bovary. Ook mijn boeken zijn telkens een antwoord op andere literaire werken. Zwijgplicht is bijvoorbeeld een antwoord op Ik heet Karmozijn. Op Boelgakov moet ik nog een antwoord vinden.

Als u iets zou kunnen veranderen aan wat u heeft geschreven door de jaren heen, wat zou dat zijn?
Ik zou zo veel veranderen, maar ik zou ook niet de eerste zijn. Toen Tsjechov al beroemd was, bleef hij zijn verhalen herschrijven. Als je Márquez terug in het leven zou kunnen roepen, zou hij ongetwijfeld nog iets aan Honderd jaar eenzaamheid veranderen, terwijl dat boek voor velen perfect is zoals het is. Je werk als schrijver of kunstenaar is in mijn ogen nooit af. Ik ben ook voortdurend in dialoog met mijn oude werken. Zo heb ik bijvoorbeeld bij de Engelse versie van Het land van de vaders grote delen herschreven.

Wie van uw tijdgenoten wordt over honderd jaar nog steeds gelezen?
De oorlog van het einde van de wereld van Mario Vargas Llosa of Decolonising the Mind van Ngũgĩ wa Thiong'o. Dat is een heel belangrijk boek. Zijn betoog over de onafhankelijkheid van talen en het belang ervan in het algemeen zal over honderd jaar even relevant zijn. Ook Orhan Pamuk zal nog gelezen worden.

Wat is de beste sterfscène in een roman?
De mooiste sterfscène zit in De tijgerkat van Giuseppe Tomasi di Lampedusa. De beschrijvingen zijn heel teder en krachtig. Er zit zo veel empathie in. Het boek is autobiografisch en het lijkt wel alsof Giuseppe Tomasi zich zijn eigen dood ging voorstellen of misschien dacht: ‘Ik hoop ooit ook zo te eindigen.’ Prachtig hoe hij zoiets kon bedenken. Ik heb zijn biografie niet gelezen, maar ik hoop dat de schrijver zelf ook zo is gestorven.

En in een film?
The Last Station, een film over het leven van Leo Tolstoj.

Wat is de beste pikante scène?
Het is eerder een innige scène. In The Sound of Waves vertelt Yukio Mishima het verhaal van een jongen, Shinji, die in een Japans vissersdorp woont en verliefd wordt op duiker Hatsue. Wanneer ze afspreken, en zij te laat is, maakt Shinji een vuurtje en valt daarbij in slaap. Op een gegeven moment is het meisje er eindelijk. Terwijl ze aan het vuur wacht, wordt Shinji wakker en denkt hij dat hij aan het dromen is. Mishima beschrijft die ontmoeting heel mooi.

Welke schrijver is naar uw idee het meest overschat?
Zonder twijfel Murakami. Er iets aan hem dat een beetje nep is. Zijn werk trekt me gewoon niet aan. Het is een kwestie van smaak, zeker? Ik heb echt geprobeerd om mij erin te verdiepen, maar het lukt me niet. Bij sommige schrijvers probeer ik het na een tijdje opnieuw en lukt het dan wel, maar bij Murakami gaat het gewoon niet. Misschien ga ik op mijn zestigste of zeventigste nog eens terug naar Murakami en klikt het dan wel.

En het meest onderschat?
Camara Laye met het verhaal De blik van de koning. Dit boek zet de hele geschiedenis van kolonialisme op zijn kop. Het kolonialisme gaat voornamelijk over de witte man die naar Azië of Afrika komt en zijn zin doet zonder aan de gevolgen te hoeven denken. In De blik van de koning gaat het juist om een witte man die naar Afrika komt en tevergeefs door weer en wind gaat. Hij wil namelijk de koning ontmoeten en ziet onterecht zijn witte huidskleur als een legitieme reden om een bezoek te kunnen garanderen. Het kost hem zoveel moeite en toch lukt het hem maar niet.

Als u een schrijver zou kunnen zijn waar of wanneer dan ook, waar en wanneer zou dat zijn?
Ik zou altijd kiezen voor het hier en nu. Voor mij is de 21ste eeuw de mooiste tijd om in te leven. Er is bewustzijn, er zijn zo veel mogelijkheden en er zijn zo veel rechten. Al blijft het verleden ook een houvast voor mij.

Wat is qua lezen uw ‘guilty pleasure’? En daarbuiten?
Ik sta op het gebied van lezen voor alles open. Je hebt al die mogelijkheden en al die werelden om te ontdekken. Geweldig! Ik lees bijvoorbeeld ook graag thrillers, detectives of science-fiction. Walter Mosley’s Easy Rawlins Mysteries, dat is echt mijn guilty pleasure. Verder hou ik ook heel erg van koken en Bollywoodfilms.

Heeft u verborgen talenten? Als u geen schrijver zou zijn, wat zou u dan zijn?
Arts. De familie is nog steeds verbaasd dat ik geen geneeskunde heb gestudeerd. Of een kok! Gisteren heb ik echt heerlijke kip gemaakt.

Er staat een tafeltje langs de Seine klaar, met een wit laken, twee wijnglazen, een kaars. Obers in jacquet staan paraat. Wie uit de wereldliteratuur zou u voor een diner uitnodigen? Waar zouden jullie het over hebben?
Yambo Ouologuem. Ik zou graag willen praten over hoe hij zo onbevreesd en zelfzeker kon zijn op zo’n jonge leeftijd. Hij debuteerde op zijn 25ste met de roman Het recht van geweld. Daarin probeerde hij het onmogelijke te doen: 2000 jaar Afrikaanse geschiedenis in 200 pagina’s vertellen. Het is ook gelukt! Het werk is zo origineel. Er ontstond helaas controversie rondom het boek en mensen beweerden dat het boek plagiaat was. Hij heeft daarna nooit meer iets geschreven. Ooit was hij wereldberoemd, nu is hij in de vergetelheid geraakt. Stel je voor dat hij de kans kreeg om zijn talent te blijven ontwikkelen. Hij had de wereld kunnen blijven verbazen.

Tsjechov of Alice Munro?
Tsjechov. Bij hem heb je het gevoel dat het leven als een vogel in je handen is, zo broos dat je het moet beschermen.

Toni Morrison of James Baldwin?
Morrison. Ik identificeer me als romanschrijver meer met haar.

Jane Austen of Virginia Woolf?
Jane Austen. Zo fascinerend hoe ze de Victoriaanse wereld vol hypocrisie blootlegt.

Zadie Smith of Joan Didion?
Zadie Smith

Hemingway of Fitzgerald?
Hemingway, vooral voor The Old Man and the Sea en A Moveable Feast.