Joost de Vries - We zijn er weer, in een aflevering die een hoog ‘waar-waren-we-ook-alweer-gebleven’-gehalte had. Of misschien is dat een te laatdunkende typering: in de eerste aflevering van het nieuwe seizoen staan de smeulende consequenties van het vorige centraal. Jaime Lannister houdt de wake naast zijn vader, die vermoord is door de man die hij persoonlijk heeft helpen ontsnappen, zijn broertje Tyrion. Hij waarschuwt zijn tweelingzus Cersei dat nu hun vader overleden is hun concurrenten hun messen zullen slijpen, maar Cersei is te woedend om te luisteren. Gevaarlijk, want als er in Westeros één ding geldt, dan is het wel dat wie niet meebeweegt met de veranderende machtsblokken zelf nog wel eens op een hakblok kan belanden.
Broerlief Tyrion – met baard en uitgroei (blijkbaar geen kappers aan boord van het schip waarmee hij King’s Landing ontvluchtte) – is ondertussen aangekomen in Penthos, met de montere doelstelling zichzelf hier dood te drinken, hoewel Varys hem aanmoedigt het bewind van khaleesi Daenerys te gaan steunen. Tyrion heeft geen zin om vooruit te denken: ‘The future is shit, just like the past’, vat hij de situatie samen, en kotst zijn schoenen onder.
The Wars to Come heet deze aflevering preluderend op wat onherroepelijk komen gaat, maar de personages zitten nog vast in wat zojuist is gebeurd. Hun blik staat naar achteren, niet naar voren.
Daenerys wil in de door haar bevrijde slavenstad Meereen niet onder ogen zien dat er een opstand broeit tegen haar bewind, in de vorm van goudgemaskerde ‘Zonen van de Harpij’ die blijkbaar het Ancien Regime terug willen; Brienne of Tarth zit ergens haar zwaard te poetsen en te klagen dat ze Arya Stark heeft gevonden en door haar vingers liet glippen; aan The Wall moet You-Know-Nothing Jon Snow diplomatiek handwerk verrichten als spil tussen de Night’s Watch, de Wildlings en Stannis Baratheon, die hij zelf bij elkaar heeft gebracht, terwijl hij ondertussen seksueel wordt geïntimideerd (in een lift! – standaard) door de Rode Priesteres Carice. Ben je nog maagd, Jon Snow? vraagt ze, terwijl ze hem over zijn gezicht streelt. Nee, zegt hij. Mooi zo, zegt zij weer.
Nou, drie keer raden wat daar zal gaan gebeuren. Gezien alle progressieve sekseverhoudingen binnen Game of Thrones zou je er niet raar van opkijken als de meisjes dit seizoen de jongens gaan verkrachten.
The wars to come – wat zullen ze zijn? Stannis wil Roose Bolton als regent van Het Noorden verslaan, maar verder lijken de eerste oorlogen binnenshuis te zijn, burgers tegen burgers, civil blood makes civil hands unclean. In Meereen de Zonen van de Harpij, in King’s Landing de religieuze sekte van de Sparrows. We gaan het beleven en meemaken.
Vanaf deze plek zal De Groene elke week verslag doen van de best bekeken tv-serie ter wereld. Net als vorig jaar, maar iets anders. Wat hetzelfde blijft is dat we vast weer allerlei namen verkeerd zullen spellen (Daenarys? Deanerys?), wat anders is, is dat we in plaats van ‘episodes recaps’ de personages hebben verdeeld over de bloggers, te weten Philip Huff (schrijver van, onder meer, Boek van de doden), Nina Polak (redactrice van De Correspondent en schrijfster van We zullen niet te pletter slaan), Wiegertje Postma (editor in chief van VICE), John Postma (essayist en aanstaand Groene-redacteur; geen familie), Niña Weijers (schrijfster van De consequenties), om ze zo beter proberen te begrijpen. De personages bedoel ik, niet de bloggers.
Jan Postma - Tyrion: Adeldom verplicht.
‘Sorry’, mompelde Tyrion nadat hij zijn dearly beloved Shea had gewurgd. ‘I am your son’, beet hij zijn vader Tywin toe, toen deze vanaf het toilet het tegendeel beweerde. Daarna haalde Tyrion de trekker van zijn kruisboog over en kwam er een einde aan het genot dat we Charles Dance noemden: aan het begin van het vijfde seizoen is het zijn beurt om te zijn opgebaard met een paar beschilderde steentjes op zijn gesloten ogen.
Terwijl Jaime door heeft wat er staat te gebeuren – overal in de Seven Kingdoms ruikt men Lannisterbloed – is Cersei verblind door haat voor haar misvormde broertje, die eerst met zijn geboorte de dood van hun moeder veroorzaakte en die nu – alleen maar omdat hijzelf niet dood wilde – hun bloedeigen vader doodde.
‘Our father is dead, and that little monster is out there somewhere drawing breath’, aldus Cersei. Is er iemand anders op de wereld die zo eenvoudig, met niet meer dan één opgetrokken wenkbrauw, je hart op hetzelfde moment met pure verliefdheid en diepe angst kan vullen?
Tyrion is ondertussen door Sugar Lee Varys in een houten kist – Hugo Grotius style – uit King’s Landing gesmokkeld. Tyrion moppert wat over hoe vervelend het was om zijn uitwerpselen tijdens de reis door de luchtgaten in de kist te moeten proppen, Varys riposteert dat andermans stront overboord gooien ook geen pretje is.
Terwijl Varys zijn samenvatting van de ontstane situatie geeft, wordt Tyrion – een gezicht als een oude laars met een baard – als door een onzichtbare kracht naar een tafel getrokken. Een paar gestrompelde meters verder vindt hij een karaf wijn.
Als Varys hem aanspreekt met ‘My lord’ vraagt hij retorisch: ‘Are you a lord if you kill your father?’ Varys probeert Tyrion ervan te overtuigen dat juist hij, met zijn op Westeros zeldzame combinatie van empathie en intelligentie, een belangrijke rol zou kunnen vervullen aan de zijde van drakenmoeder Danny Targaryan.
Het gaat om de toekomst van ons land, zegt Varys.
Tyrion antwoordt: ‘The future is shit, just like the past.’
Hij kotst en schenkt zijn glas nog eens vol.
Hoe graag hij zich ook dood zou drinken, het zal hem niet lukken. En hij weet het. Want hoewel hij net als alle anderen volledig door de omstandigheden geregeerd wordt, is hij de enige die dat door lijkt te hebben. Althans, de enige die dat door heeft op een voor ons slachtoffers van de moderne condition humaine herkenbare manier en die ervoor kiest de verschrikkelijke werkelijkheid als een existentialistische filosoof te lijf te gaan: in een eeuwig durende staring contest – gewapend met niets dan een gezonde dosis ironie en een ongezonde hoeveelheid wijn.
Noblesse oblige, houdt Varys hem voor, die zo een grotere idealist blijkt dan je zou denken. Tyrion weet niet of hij het daarmee eens is. Diep van binnen lijkt ook hij open te staan voor de gedachte. Maar belangrijker is of hij, totdat hij weet of hij het daarmee eens is, mag blijven drinken. Iedereen in de Seven Kingdoms snakt naar macht. Of eigenlijk naar de roes die macht teweegbrengt. Tyrion beseft dat wijn een aardig alternatief is. Hoe vaak hij ook zegt zich dood te willen drinken, hij beseft dat wie dranklust verkiest boven machtshonger doorgaans een langer leven beschoren is.
Niña Weijers - Cersei’s flashback
Wat was het een genoegen om voor het eerst in maanden weer ons aller geliefde theme song door de boxen te horen schallen. Ik kan u verzekeren dat het blogteam, kartonnen pizzadozen op schoot, vol overgave en loepzuiver heeft meegeneuried (tuuuu-tuuuu-tututu-tu-tuuu…).
De aflevering begon met iets ongekends: een flashback. Twee tienermeisjes lopen door een donker bos, op zoek naar de hut van waarzegster Maggy, aka Maggy the Frog. Het ene meisje bang, het andere – Cersei, uiteraard – onverschrokken.
‘You’re not terrifying, you’re boring’, zegt ze tegen de heks. ‘Vertel me mijn toekomst, of ik zorg ervoor dat je ogen worden uitgestoken.’ Zo kennen we onze evil queen.
De heks drinkt wat bloed uit haar vinger en doet haar vervolgens een paar op z’n zachtst gezegd ongemakkelijke voorspellingen: Cersei zal niet trouwen met de prins (Rhaegar Targaryen) maar met de koning, Robert Baratheon. Ze zal drie kinderen krijgen, die ze alledrie zal zien sterven (‘Gold will be their crowns, gold their shrouds’). Een jongere en mooiere koningin zal bovendien haar plaats innemen, en haar alles afnemen wat haar dierbaar is.
Een flashback die tegelijk een toekomstvoorspelling is, dus. Een aantal dingen, weten we, zijn al uitgekomen: Cersei trouwde met Baratheon, kreeg drie kinderen, waarvan de oudste, Joffrey – dat horrorproduct van de incestueuze romance tussen Cersei en Jaime – in elk geval alvast in zijn gouden doodskleed is gewikkeld.
Profetieën zijn eigenaardige dingen, die nooit uitkomen op de voorziene manier. Toen het orakel van Delphi aan koning Laios voorspelde dat hij vermoord zou worden door zijn eigen zoon liet hij zijn pasgeboren kind achter op een berg om te sterven. Toen die zoon niet stierf maar opgroeide, en zelf van het orakel te horen kreeg dat hij niet alleen zijn eigen vader zou omleggen maar ook met zijn moeder zou trouwen… enfin, we weten allemaal wat er uiteindelijk met Oedipus gebeurde. Ook Shakespeare’s Macbeth trapt er met open ogen in wanneer hem door de heksen wordt voorspeld dat hem geen kwaad zal worden gedaan door een ‘uit de vrouw geboren’ man, en dat hij veilig is ‘until great Birnam wood to high Dunsinane hill shall come against him’. Hij lacht erom en waant zich onoverwinnelijk. Totdat Macduff, met een keizersnede ter wereld gekomen, in takken gehuld naar hem toe komt om hem alsnog zijn keel af te snijden. Het onmogelijke is mogelijk, als je maar goed luistert naar wat er wordt gezegd.
Dus wat te maken van deze flashback/flash-forward? Wie is die mooiere en jongere koningin om Cersei van de troon te stoten? Waarschijnlijk niet de al te voor de hand liggende Margaery Tyrell. Zou het drakenmoeder Daenerys kunnen zijn? Sansa? Arya? Een tot op heden onbekend personage? Wat betekent ‘mooier’ eigenlijk? En zal Cersei, net als Oedipus en Macbeth, haar eigen noodlot tegemoet rennen in haar poging eraan te ontsnappen?
Eén ding staat vast: bloederig was het al, en bloederig zal het blijven. Lees er Sophokles en Shakespeare maar op na. Of makkelijker: luister naar deze epische Game of Thrones-recap-song (seizoen 1-4).