Joost de Vries –
Toen ik Jaime Lannister voor het eerst zag moest ik aan Prince Charming denken. Mooie man, tof haar, flinke kaak, en tot op het bot fout en kwaadaardig. Sindsdien is zijn karakterontwikkeling de grootste in de serie (samen met die van Arya misschien): in de eerste aflevering smeet hij een jongetje een toren uit nadat het hem in kennelijke toestand met zijn zus had aangetroffen, waardoor de clash tussen de Lannisters en de Starks zou uitbreken. Daarna zat hij, in zijn eigen woorden, ‘maandenlang geketend aan een paal in mijn eigen schijt’ – blijkbaar doet dat iets met je ziel, iets reinigends. De Jaime van het derde seizoen was er een van een man die reflecteert op zijn reputatie, waar hij altijd over zei dat die hem niets kon schelen (de Kingslayer doodde de gekke koning niet uit lafheid, maar omdat de gekke koning op het punt stond de hele stad af te branden), een man die opstaat tegen onrecht, die compassie toont voor zijn vijanden. Langzaam viel zijn rijkeluiszoontjesspot weg, en werd hij een invoelend, eerzaam personage.
Deze man verkrachtte vorige week zijn zus. Naast het lijk van haar zoon. Fout, schreven alle commentatoren, te grof, te gezocht, past niet bij zijn personage. Lees maar in de boeken van George R.R. Martin, schreven de bloggers, waarin de verkrachting geen verkrachting was maar ‘consentual’. Kijk maar naar de aflevering van deze week, zeiden ze, waarin hij achtereenvolgens met Bron, Tyrion, Brienne en zelfs een beetje met Pod, sympathieke scènes heeft. Er is geen personage in de serie dat met meer personages is gaan ‘bonden’ dan Jaime. De scène waarin Jaime afscheid neemt van Brienne is een zeldzame, jawel, tedere – hij stuurt haar weg, feitelijk zoals Tyrion Shae wegstuurde zodat ze geen gevaar zou lopen. Alleen Jaime geeft Brienne een zwaard van ‘Valeryan steel’ mee. En een harnas. Ik gokte je maten, zegt hij tegen haar. Een zin die in menige andere relatie je kop zou kunnen kosten.
Hoe kon Jaime deze week zo aardig zijn en vorige week zo slecht? Nu kun je iets zeggen over hoe elk liefdeskoppel zijn eigen dynamiek heeft, al helemaal tweelingen (daar schoven de makers van de serie het op af), maar eerder lijkt het duidelijk dat ze een niet te missen breuk wilden creëren tussen Jaime en Cersei. Ze hebben een gezamenlijke scène deze week. Jaime loopt haar kamer binnen.
‘You send for me, your grace?’
‘“Your grace.” How formal of you.’
Formeel. Juist. De onbreekbare, intuïtieve band is voorgoed stuk. De breuk zal vast de inzet van komende verhaallijnen zijn. Laten we het zien als een plusje voor Jaime, hoe verder weg bij Cersei, hij dichter hij bij het licht zal komen.
Hup Holland? Geen Carice van Houten! Geen Michiel Huisman! Net zo veel Nederland als het WK na de poulefase (#voorspelling)
Whodunnit: zelden werd een whodunnit zo saai en makkelijk uitgelegd. Littlefinger heeft Joffrey laten vermoorden met vergif, vertelt hij aan Sansa, aangespoord door de Tyrrells blijkbaar. De daders biechten het heel gemakkelijk op. Geen Sherlock in Westeros.
Casper Thomas –
Niet alleen de whodunnit werd op een saaie manier weggegeven (die plotlijn had me verdorie een heel seizoen op het puntje van de stoel kunnen hebben), de gehele aflevering was nogal inspiratieloos, vonden jullie niet? Cersei’s glas werd volgeschonken, de White Walkers schuifelden wat rond en Daenerys Targaryen veroverde een stad. The usual, kortom. Voor de rest: veel intieme tweegesprekjes. Van Castle Black tot aan de overkant van de Narrow Sea, geen daden maar woorden leek deze week het motto van veel Westerosi.
Dat mannen als Tyrion en Lord Varys het van woorden moeten hebben weten we onderhand, maar zelfs notoire ijzervreters zaten op hun praatstoel. Tijdens de cursus zwaardvechten-met-de-linker-hand voert Bronn een vermanend gesprek met gehandicapte Jaime omdat die Tyrion nog steeds niet heeft bezocht in zijn cel. Bronn! De huurling die nog voor zijn twaalfde eigenhandig een vrouw vermoordde en waarschijnlijk een vasteklantenkaart heeft voor ieder bordeel in Westeros. Niet de meest geloofwaardige figuur om een lesje goede omgangsvormen van te krijgen. Ook Grey Worms tong komt los. We kennen de aanvoerder van Daenerys’ leger eunuchen als een vervaarlijk speerzwaaier die geen zinnen langer dan drie woorden formuleert, maar je zult zien: als hij eenmaal vloeiend is in de common tongue praat hij je de rest van het seizoen de oren van het hoofd.
Toegegeven, sommige dialogen waren goed akward: grootmoeder Olena Redwyne die kleindochter Margaery Tyrell eventjes uit de doeken doet dat ze in haar jonge jaren een beest in bed was (iek!). En Margaery zelf, die ’s nachts troonopvolger Tommen Baratheon komt groomen in de koninklijke slaapkamer. Hoe oud is hij? Tien? Het arme joch wil met z’n kat spelen en is bang voor zijn moeder. En dan zit er ineens zo’n wulpse succubus op je bed. Ook de vrouwen in GoT herinneren eraan dat er in de Zeven Koninkrijken een andere seksuele moraal geldt dan hier.
Over het haar van Jaime (zie, tot dit niveau dalen we af als geen er legers oprukken of bruut verraad wordt gepleegd) ben ik het roerend met je eens, Joost. De kingslayer zag er vastgebonden aan een paal, besmeurd met zijn eigen vuil, beter uit dan met dit deemoedige bloempotkapsel. En dan die brok in z’n gladgeschoren keel als hij Brianne uitzwaait, alsjeblieft. Waar is de man die nooit om een cynische wisecrack verlegen zat en met blote handen een beer te lijf gaat?
Ik weet het, we kunnen niet elke week een Koningsmoord geserveerd krijgen, maar ik verveelde me regelmatig meer dan Olenna Redwyne die voor de zoveelste keer gaat wandelen door de zouteloze paleistuinen in Kings Landing, denkend aan vroeger toen trouwen met een Targaryen het summum van cool was. Hopelijk komen die tijden gauw terug.
Nina Polak –
Ik heb me schuldig gemaakt aan botte vooroordelen waar het Brienne of Tarth, Brienne the Beauty, betreft. Tot dit seizoen was ik ervan overtuigd dat ze lesbisch was – nee, zelfs na die badscène vorig seizoen had ik geen idee. Het moest me ingewreven worden, ik stond niet open voor het idee dat ze misschien gewoon op Jaime… een soort omgekeerd Stockholmsyndroom… natuurlijk… Het kwartje viel schokkend traag.
En dat terwijl onderhand toch duidelijk zou moeten zijn dat de seksuele normen in de Zeven Koninkrijken – en dat is zacht uitgedrukt, Casper – niet de onze zijn. Neukt er in GoT íémand gewoon met wie hij hoort te neuken!? De enige spannende scène van deze aflevering streek, geheel volgens dat adagium, heel kittig langs het laatste taboe. (Nog geen twaalf, lijkt me inderdaad. En: succubus Margaery wordt wel zo tof, ik vrees dat ze spoedig van een klif zal storten.)
Het mag, met het oog op die geflipte mores, verwonderlijk heten dat de queer studies de serie nog niet geannexeerd hebben. Misschien als de feministen er klaar mee zijn? Er lijkt genoeg te leren en analyseren op het gebied van onconventionele lust en liefde. Westeros is in een bepaald opzicht een foucaultiaans universum. Geen categorietjes zoals wij ze kennen. Het spijt me dat ik Brienne heb geprobeerd te vangen in zo’n banale aanduiding.
Hoe dan ook: droevig om haar te zien gaan, die grote, rechte rug in dat overigens keurig passende harnas. Ze heeft Jaime veel goed gedaan.
Zo goed als Jaime zich trouwens ontwikkeld heeft, zo met de minuut doorschijnender wordt Daenerys Stormborn. En hier word ik blasfemisch: ze begint ernstig te vervelen, Mother of Dragons. Dat zelfgenoegzame geschreeuw, dat voort geschrijd met opgeheven kinnetje. Ik snap dat er weinig tijd is, er moeten grote groepen slaven bevrijd, maar kom… Als ze zó blanco blijft, ga je op een gegeven moment hopen dat ze heel plotseling geschept wordt door een bus. Ik spreek als feminist als ik zeg: geef de vrouw een trauma dat blijft plakken.
Blauw van de week: donker ijsblauw (de jurk van Margaery, de ogen van de door White Walkers gekaapte baby).
Trailer van Game of Thrones aflevering 4: Oathkeeper
Beeld: Kit Harington als Jon Snow in Game of Thrones (HBO).