Nina Polak – Dit verandert alles.
Zo voorspelbaar als de gelaakte verkrachtingsscène, een paar weken geleden, zo volkomen onvoorzien was de zombie-Apocalyps die deze toch al enerverende aflevering volledig overnam.
Jon Snow gaat eigenlijk alleen maar even naar het ongezellige Hardhome om te polsen hoe de Wildlings daar staan tegenover een gelegenheidsalliantie met de Night’s Watch. Maar nog voordat we goed en wel hebben kennisgemaakt met een interessante nieuwe vrouwelijke Wildling – Katrine Fønsmark uit Borgen! Net als in die serie liefhebbende moeder én power house – breekt de langverwachte pleuris zomaar uit. Vanuit het Noorden stormt een leger ondoden met helblauwe ogen de berg af. En dan zitten we ineens in een Peter Jackson-stijl mayhem: reuzen die met bomen zwaaien, zwaardgevechten in slow motion, krioelende hordes kwaadaardige misbaksels. En ze hebben een leider die wel iets weg heeft van een bevroren Littlefinger met horens.
Het ijskoude eindshot toont terecht de eeuwig bezorgde frons van Lord Commander Jon. Ternauwernood is hij in een bootje ontsnapt aan de rabiate White Walkers, om van een afstandje tot zijn afgrijzen te zien hoe zijn gesneuvelde soldaten doodleuk weer opstaan. Als blauwogige freaks, welteverstaan. What the motherfucking fuck, zie je hem denken. Dit verandert alles. En misschien ook wel een beetje: aw, gimme a break.
Meer zwaar geanticipeerde confrontaties in het zwoelere Meereen, waar Tyrion zich wel erg makkelijk aan tafel slijmt bij Danny. Het lijkt erop dat ze hem als haar raadsheer accepteert – slimme zet, Khaleesi. Arme verliefde Jorah wordt daarentegen nog net niet ter dood veroordeeld, maar wel voor de zoveelste keer verbannen. Bij een welverdiend glaasje wijn krijgt de Imp te horen waar het Daenerys eigenlijk om te doen is: niet alleen de Iron Throne, nee, revolutie! Ouwe lulle – i.e. alle nobele huizen in Westeros – moeten weg! Het voelt als een opluchting dat Tyrion er nu is om Khaleesi’s opgeblazen ambities wat te temperen. Teleurstelling loert overal in the Known World. Gelukkig is het weer als vanouds gissen waar ze zal toeslaan.
Joost de Vries – De winterhel scheet een leger ondoden uit.
Je wist dat het ging gebeuren toen het vriendelijke vrouwelijke Wildling-stamhoofd haar twee dochters in een boot naar de Night’s Watch zette. Je wist niet wat er ging gebeuren, maar wel dat er iets ging gebeuren. Ze zei namelijk dat ze er zo achteraan zou komen, dat ze zich geen zorgen moesten maken.
Nu is er geen tv op Westeros, anders zouden de dochters weten dat als een personage in een serie als Game of Thrones zegt dat je je geen zorgen moet maken je het best onder je bed kunt gaan liggen en om je moeder schreeuwen, want dan moet je je juist heel veel zorgen maken. En dus gebeurde het. De winterhel van behind the wall trok een scheur open en scheet er een leger van ondoden uit. Het ene WTF-moment na het andere. De white walkers op paarden op die bergkam; Jon Snow die met zijn zwaard blijkbaar white walkers aan gruzelementen kan slaan; de vriendelijke Wildling uit Borgen, die de ene zombie na de andere neerslaat, totdat ze tegenover een groepje ondode kinderen staat – hoe ze stopt met vechten, haar armen voor haar borst vouwt en haar lot accepteert, prachtig. En het ultieme WTF-moment als Jon Snow, samen met Gingerbeard (hoe heet ie ook alweer?) op de laatste boot vlucht, de GoT-variant van de laatste helikopter uit Saigon, en de gekroonde leider van de white walkers de steiger op loopt, Jon Snow aanstaart, zijn armen heft en alle doden weer tot fucking leven komen, blauwogig en wel.
Ik wil niet te vaak Phil Collins citeren, maar I’ve been waiting for this moment, for all my life (oh yeah). Vanaf de allereerste scène in de allereerste aflevering (de kleine expeditie van de Night’s Watch die wordt afgeslacht in het bos) hangt de gruwel van de white walkers in de lucht, er wordt over gespeculeerd, we zien de white walkers zelfs een paar keer – maar nu pas zien we ze echt, nu pas wordt hun gruwel realiteit. Winter is niet coming, winter is here.
Dit was precies wat dit seizoen kon gebruiken. Het hele seizoen bewoog te traag, en was bovendien voorspelbaar. Ook deze aflevering: dat Arya toegelaten zou worden tot de Faceless Men wisten we wel; dat Sansa zou ontdekken dat Theon haar broertjes niet heeft verbrand, lag voor de hand; dat Tyrion Daenerys zou ontmoeten wisten we ook; en de verhaallijn van Cersei en Margaery in de kerker van de High Sparrow ligt al een tijdje voor anker. Het seizoen kon wel zoiets onvoorspelbaars als dit gebruiken. Wat niet wegneemt dat al die genoemde scènes sterk waren, de spanning werd overal aangedraaid, als duimschroeven. Sansa (goed geacteerd door Sophie Turner) zal met de wetenschap dat Bran en Rickon nog leven niet berusten in haar lot als seksslaaf van Ramsay, en de dialoog tussen Tyrion en Daenerys was Game of Thrones op z’n best – snedig, vol dubbelzinnigheden, een dialoog als een spel. De twee zijn aan elkaar gewaagd, dat voelen ze aan. Helemaal als Daenerys onze Imp tot adviseur benoemt, maar wel zijn beker wijn wegpakt.
De regie was sterk (hoe het geluid wegdraait als Jon Snow tegen de grond wordt geslagen), het script slim (door de vriendelijke Wildling-vrouw te kort te introduceren en haar later te laten sneuvelen, krijgt de bestorming van Hardhome iets tragisch, in plaats van alleen spectaculair). Het kan niet anders dan dat showrunners D.B. Weiss en David Benioff het kaartenhuis dat ze dit seizoen langzaam hebben opgebouwd in de resterende aflevering kapot zullen slaan. Ja, fijn. Dit was met stip de beste aflevering van het seizoen.
Jan Postma – Dany en de Imp: een kleine rock-’n-roll-band.
Ik moet de neiging onderdrukken jullie enthousiasme te temperen – bijvoorbeeld door te wijzen op de telkens weer veel te aanwezige, te sentimentele, nee, ronduit aanstellerige muziek, alsof de personages hun avonturen in een lift met een ironische geluidsinstallatie beleven – maar veel moeite kost dat onderdrukken uiteindelijk niet. Want inderdaad: Wat. Een. Heerlijke. Aflevering. Adrenaline-niveau Mad Max Fury Road.
Die Gingerbeard, Joost, die heet Tormund Giantsbane. Nog los van dat denigrerende ‘ginger’: show some respect. Wat mij betreft vervult hij zijn rol als reserve Mance Rayder met verve, ook al snappen we allemaal dat Olly hem op enig moment een kopje kleiner zal maken.
Dat Imperator Katrine ‘I fucking hate Thens’ Fønsmark het einde van de aflevering niet zou halen, lag er vanaf het moment dat ze haar kinderen in die boot propte wel erg dik bovenop, ja. Jammer, maar wie weet zien we haar nog eens terug, wanneer ze wordt opgegeten door een draak of iets van dien aard.
Sowieso viel op dat er vrij veel werd gescholden deze aflevering. Tormund durfde zich een ‘cunts’ te permitteren en zelfs Jon ‘ik drink alleen alcoholvrij bier’ Snow liet zich een krachtterm ontglippen: ‘At least we’ll give the fuckers a fight.’
Eenmanstranentrekker Ser Permaban Mormont, die zich – heel rationeel – weer netjes aanmeldt bij de gladiatorendrijver, begint wel echt wandelende tragedie te worden. Je zou plots kunnen vermoeden dat op een zeker moment – ergens in hem – Hans Kesting of Halina Reijn gretig (en gratuit) uit de kleren gaat. Hoe dan ook: ik wist niet helemaal wat ik van Tyrions op het oog toch wat gluiperige advies, om hem niet te doden maar hem ook niet in de buurt te dulden, moest denken. Wel fijn dat die twee het schijnbaar wel echt met elkaar konden vinden. Dany en de Imp: het klinkt als een aardige dubbelact. Of een kleine rock-’n-roll-band.
Verder opvallend: nul verkrachtingen.
Sansa: yes, Bran en Rickon leven! Eindelijk wat hoop voor poor Sansa, misschien net het zetje dat ze nodig heeft om Ramsey een vork in z’n nek te steken. Arya: schiet eens op, zo enerverend als Jaqen H’ghars aanwezigheid een paar seizoenen geleden was, zo saai is hij nu. Cersei: die cel staat haar wel goed, dat ze bang is voor een non met losse handjes vind ik minder geloofwaardig. Zo’n gemiste kans ook dat ze niet samen met Margaery zit opgesloten.
En dan die arme King Tommen: z’n lieve, zorgzame moedertje weg. Z’n mooie, lieve, en vooruit, ook behoorlijk opwindende vrouw verdwenen. Geen wonder dat hij zich heeft opgesloten in z’n vertrekken, dat hij z’n eten dikwijls koud laat worden. Toch? Tja. Je zou ook kunnen zeggen: doe wat! Door zijn aderen stroomt hetzelfde bloed als er door Joffrey’s aderen stroomde (totdat het de aderen in Joffs gezicht deed opzwellen en in een stroompje uit zijn neus kwam zetten.) Ik wil maar zeggen: ik miste hem even. Gelukkig werd er daarna flink gevochten. Met zombies en zo. Die boden, zeker voor ondoden, verrassend veel troost.