Bogotá/Havana – ‘Natuurlijk is het niet iets om verbaasd over te zijn’, meldt farc-onderhandelaar Tanja Nijmeijer vanuit het Cubaanse Havana. ‘Het helpt echter bepaald niet bij het opbouwen van wederzijds vertrouwen.’
Nijmeijer doelt op een afluisterschandaal dat onlangs tot een politieke storm in Colombia leidde. Begin februari maakte de Amerikaanse televisiezender Univisión bekend dat de militaire inlichtingendienst van het Zuid-Amerikaanse land journalisten bespioneert die in contact staan met de vredesonderhandelaars van de farc en de Colombiaanse regeringsdelegatie op Cuba. Volgens Univisión vinden de spionagepraktijken al vanaf het begin van de vredesgesprekken in november 2012 plaats. In totaal zouden 2638 berichten van journalisten aan farc-onderhandelaars door de Colombiaanse geheime dienst citec onderschept zijn. Univisión maakte een lijst met namen van 35 journalisten bekend, die slachtoffer zouden zijn van de spionagepraktijken. Onder de bespioneerde journalisten bevindt zich een tiental Nederlandse correspondenten. Het hoge aantal Nederlanders heeft uiteraard te maken met het feit dat Tanja Nijmeijer in Havana namens de farc over vrede onderhandelt. De Colombiaanse president Santos nam inmiddels maatregelen: hij stuurde twee generaals de laan uit.
‘We zijn hier met vredesgesprekken bezig, die zouden als zodanig gerespecteerd moeten worden’, volgens Nijmeijer. ‘Maar de Colombiaanse regering heeft ervoor gekozen om door te gaan met de oorlog. Ze wil geen tweezijdig staakt-het-vuren. Toch gaan we door met de gesprekken. We hebben als farc vanaf het begin van de besprekingen gezegd dat we niet van tafel zullen gaan totdat er een vredesakkoord is bereikt en daar houden we ons aan.’
De gesprekken op Cuba verlopen stroef. Nog altijd zijn beide partijen het niet met elkaar eens over het toekomstige drugsbeleid in Colombia. Wel eindigden beide delegaties afgelopen week de twintigste onderhandelingsronde met een gezamenlijk communiqué, waarin ze vooruitgang meldden op het eerste van drie sub-punten, namelijk op het gebied van substitutie van drugsgewassen. Dat de communicatie tussen journalisten en vredesonderhandelaars bespioneerd wordt, zou eigenlijk niemand moeten verbazen, aangezien het relatief eenvoudig is om contact te krijgen met de farc-onderhandelaars in Havana. Toch lijkt de Colombiaanse militaire inlichtingendienst nog het een en ander te ontgaan. Ondergetekende, die in december op Cuba Tanja Nijmeijer interviewde, komt op de lijst van ‘bespioneerde journalisten’ niet voor.