bnn’s Couscous & Cola heeft sinds deze week een vervolg. De eerste reeks volgde scholieren van een debatclub bij hun voorbereidingen op en bezoek aan de Verenigde Staten. Schoolreisje met een lading. De club was ontstaan uit een Amsterdams project om (na de aanslag op het wtc) kunstenaars naar scholen in Nieuw-West te sturen. In de club ging het er vaak heet aan toe, door uitgesproken opvattingen inzake de gespreksonderwerpen (van slaan als opvoedingsmiddel tot maagdelijkheid) en door een wijze van debatteren waarin hartstocht het geregeld won van weloverwogen argument.
De kracht van Couscous school bovenal in het feit dat het niet uit een redactietafelidee voortkwam maar uit een levend project waarin begeleidster Maartje Nevejan vertrouwen van haar pupillen had verworven voor ze besloot dat het ook film kon opleveren. Met fraai resultaat. Couscous gaf een stem aan jongeren die publiekelijk zelden te horen zijn. Enerzijds haalden nu opvattingen de televisie die in studio’s normaal niet gehoord worden. Anderzijds bleek hoeveel kwaliteit en waardigheid er te vinden is onder deze kinderen, die onzichtbaar blijven in de zin dat er vooral generaliserend over hen, maar zelden met en door hen wordt gepraat. De vaak geharnaste standpunten (vooral van de jongens) kregen een andere kleur dankzij de intieme portretjes die van hen getekend werden. Bovendien zorgden vooral de meiden, zowel christelijk-Ghanese als islamitische, voor nuancering, relativering of zelfs scherpe tegenaanvallen.
In de nieuwe reeks zullen Marokko en Ghana bezocht worden, wat op een heel andere manier spannend lijkt: hoe zal de confrontatie zijn met de Afrikaanse roots van een aantal leden? Roots die hun dierbaar zijn maar door Mokumse conditionering niet in alle opzichten onomstreden. Bovendien is de samenstelling veranderd doordat leden afhaakten, al dan niet door familie gedwongen. De komst van (interessante) nieuwelingen, via advertentie geworven, stuit aanvankelijk op verzet van de ouwe hap.
Kijk vooral en zie hoe Ilknur, die destijds ook al geen papieren voor de VS kreeg, nu afhaakt uit het programma omdat ze niet meer mag van haar vriend. Twee Ilknurs zijn er, zegt ze: de stoere onafhankelijke meid die nooit een blad voor de mond nam en de Ilknur die een droombruiloft wil. Dat is ze waard, zegt hij. Zul je prinses blijven? vraagt Patrick Lodiers. Nee, na drie maanden is het over: opruimen die troep, afwassen. Met pijn in het hart verlaat Ilknur Couscous, de kijker achterlatend met een ander soort pijn.
Couscous & Cola. BNN. Ned. 3, wo 21.55 uur