Alexandre

Hélène (Laetitia Dosch), docent literatuur in Parijs: ‘Feministische vrouwen worden evenzeer onderdanig op het moment dat ze verliefd zijn.’ Dat we het maar weten. Hélène is volkomen in de ban van de woest aantrekkelijke Russische ambassade-ambtenaar Alexandre (Sergei Polunin). Die zit onder de tatoeages, die heeft spieren. Hij is misschien wel spion; hij is beslist getrouwd. Die donkere ogen – Hélène verdrinkt erin. Nou, hoe onderdanig dan? Onderdanig Yazoo-stijl, want luister naar de klassieker van dat briljante duo uit de jaren tachtig: ‘All I needed was the love you gave/ All I needed for another day/ And all I ever knew/ Only you.’

Verbijsterd, gefascineerd, staart Hélène in een supermarkt naar het rekje met kasteelromans (bij onze Albert Heijn liggen ze ook bij de tijdschriften), naar de vrouwen die ze kopen. Maar Hélène hoeft de verhalen over onderdanige vrouwen en macho’s met de gespierde borstkassen niet te lezen – haar leven ís nu zo’n roman à l’eau de rose. Aan Baudelaire, over wie ze lesgeeft, heeft ze niets. Hooguit is ze nog geïnteresseerd in de dichter Aphra Behn, tijdens de Restauratie spion in Antwerpen, later beroemd, omdat ze als een van de eerste vrouwen professioneel schrijver werd. Maar ook met haar scriptie hierover lukt het niet: Hélène wil alléén nog in bed liggen met Alexandre.

Passionsimple is niet voor cynische kijkers (dat is ook zo mooi aan de kasteelroman: geen greintje zelfbewustzijn, nul ironie). Maar de film is wél voor wie goed wil kijken. Wat Hélène zegt over ‘feministische vrouwen’ en ‘onderdanigheid’ is ontnuchterend, maar heel subtiel focust de Frans-Libanese regisseur Danielle Arbid op het perspectief van deze vrouw die zo verloren is in de liefde. Dit is háár verhaal. Zij begeert. Zij kijkt. En dit is prachtig om te zien, want haar blik maakt het verhaal allerminst ‘simpel’. Over de ernst van het lot kun je eindeloos grappen maken, zoals de gerespecteerde Engelse criticus Mark Kermode die volledig door de mand valt als hij zegt dat Hélène’s begeerte voor Alexandre niet te bevatten is. Ja, omdat je nu eens zo’n verhaal niet door de ogen van de man ziet, maar door die van de begerende vrouw.

Aan de werkelijkheid, aan verstandig denken over bijvoorbeeld het feminisme, heeft Hélène niets. In haar regie filtert Arbid soms elementen uit de werkelijke wereld, zodat de essentie overblijft. Tegen het einde is er een scène waarin Hélène mentaal zo de weg kwijt is dat ze denkt Alexandre in de mensenmassa op straat te herkennen. Wanhopig zoekt ze naar hem, want hij is de enige voor haar.

Veel valt er te leren van Hélène, in eerste instan-tie door te beseffen hoe een mens volledig kan worden verzwolgen door een grote, romantische liefde. Dit is niet zelfdestructief, zoals de film laat zien, maar juist diep menselijk. Of Hélène verlossing vindt, is de vraag. Maar eigenlijk is die niet zo relevant. Het zien van haar verhaal is intens genoeg. Je bent de enige, Alexandre. Only you.