Rome – De man van de historische krantenkiosk hartje Rome, in het Largo del Tritone, krijgt de hele dag dezelfde vraag: ‘Piazza di Spagna?’‘Spanish Stairs?’_ Een logische vraag, omdat zijn stalletje exact op het kruispunt tussen twee van de belangrijkste toeristische trekpleisters van Rome ligt; links naar de Spaanse Trappen, rechts naar de Trevifontein. Nog logischer zou zijn als er op dit strategische punt een bruine richtingaanwijzer met witte opdruk stond waarmee in Italië culturele bezienswaardigheden worden aangeven. Maar dat is niet het geval. Op de paal voor de kiosk hangen drie richtingaanwijzers, alle drie met hetzelfde opschrift: ‘Fontana di Trevi’, rechtsom, linksom, of ook rechtdoor.

Bij nadere bestudering wordt duidelijk dat twee slechte kopieën zijn, en dat slechts één het officiële bordje van de gemeente Rome is. Maar dat ziet een toerist natuurlijk niet in de drukte van de Via del Tritone. Men dwaalt door het labyrint van straatjes rond de Trevifontein, en dat is ook precies de bedoeling. Want in de steegjes rond de beroemdste fontein woedt een middenstandsoorlog die gaat om wie de meeste toeristen langs zijn winkel krijgt. Het wemelt er van de Pinokkio-, Nutella-, ijs-, Italian food-, pizza-, lederwaren- en souvenirwinkeltjes. De directe route naar de Trevifontein is natuurlijk in het voordeel, maar daar heeft de grotendeels niet-Italiaanse, niet-Europese middenstand van het gebiedje dus iets op gevonden. Gewoon álle wegen leiden naar de Trevifontein, en andere bezienswaardigheden zijn er niet hier in de buurt. De Spaanse Trappen? Nooit van gehoord.

Ergens begin jaren negentig, toen de autogordel zelfs in het gordelloze Italië verplicht werd gesteld, kon je witte T-shirts kopen met een autogordel erop gedrukt. Ontzettend slim, vonden ze in Napels, waar hij was ontworpen. Zo hoefde je níet je autogordel om te doen! Dat je dan de hele dag met een achterlijk T-shirt rondliep was het helemaal waard. Je ontdook de regels! Je was ze te slim af!

De toeristische nepbordjes naar de fontein hebben een economisch doel. Ze hangen er al tijden. De man van de kiosk heeft het al ettelijke malen gemeld bij de politie, hij heeft zelfs een brief naar het gemeentebestuur gestuurd. Maar ze blijven hangen. In tijden van Google Maps kun je ook zeggen dat het er niet meer toe doet, alleen dan zouden ze er ook niet zijn.