Jeruzalem – In het Midden-Oosten vallen Israëlische vlaggen vaak ten prooi aan protestvlammen. In Iraaks Koerdistan niet. Nog nooit hebben niet-Israëliërs zo fervent met die vlag gezwaaid als de Koerden na het referendum van vorige week. Israël is dan ook de enige staat die een onafhankelijk Koerdistan steunt. ‘Israël steunt de legitieme pogingen van het Koerdische volk om zijn eigen staat te krijgen’, zei premier Netanyahu kort voor het referendum. De Palestijnen wreven hun ogen uit. Dit zei dezelfde man die de legitieme pogingen van het Palestijnse volk om zijn eigen staat te krijgen al sinds jaren smoort. Maar Koerden zijn geen Palestijnen, en ze wonen een stuk verderop. Sinds de Koerd Saladin in 1187 Jeruzalem veroverde op de kruisvaarders kunnen joden en Koerden goed met elkaar overweg. Netanyahu vergelijkt de Koerden graag met Israël: een dapper volk dat omringd is door vijanden en een eigen staat wil. Het treft dat de Iraakse Koerden niet zijn geïnteresseerd in het lot der Palestijnen.
Koerdische joden zijn massaal naar Israël getrokken, waar hun gemeenschap nu zo’n tweehonderdduizend leden telt. Sinds de jaren zestig onderhoudt Israël discrete relaties, militaire leveranties incluis, met de Iraakse Koerden. Voor Israël is iedere vriend in deze vijandige regio welkom. Vooral als het een vriend is die grenst aan Iran en dus kan dienen als uitvalsbasis tegen Israëls doodsvijand. Irak weigert echter een derde van zijn grondgebied en olie- en gasvoorraden te verliezen. De grote buren Iran en Turkije – Erdogan heeft in het referendum de hand van de Mossad ontwaard – willen geen ‘tweede Israël’ naast de deur, laat staan een Israëlische satellietstaat. En Iran, Turkije en Syrië zijn bang voor een aanstekelijke werking op hun eigen Koerdische minderheden.
Ook Amerika, Europa en de VN willen geen onafhankelijk Koerdistan, uit angst voor conflicten die de oorlog tegen IS verlammen. Dat gaf de regering in Bagdad moed om de luchtverbindingen met Iraaks Koerdistan te verbieden en te dreigen met militaire interventie in oliestad Kirkuk. Iran heeft de handel in olieproducten stopgezet en dreigt net als Turkije met militaire represailles, Turkije ook met het sluiten van de grenzen en van Koerdistans enige oliepijplijn. Om volslagen chaos te voorkomen blijft Iraaks Koerdistan maar één keus: onderhandelen. Tenzij het een Israëlische springplank wil worden.