Er komt een onafhankelijke commissie die gaat onderzoeken hoe het komt dat de beroemdste geheime diensten ter wereld zich dusdanig hebben kunnen vergissen dat de machtigste man ter wereld een oorlog is begonnen om een reden die niet bleek te bestaan, waarna deze m.m.t.w. zal verklaren dat het een nog betere oorlog is dan hij al gedacht had, omdat hij nu ook «boven tafel heeft gebracht» dat er van alles aan zijn geheime diensten mankeerde, waarvan het voordeel is dat de eigenaar van de niet-bestaande massavernietigings wapens gevangen is.
Begrijpt u dat? Zoniet, en u wilt het wel begrijpen, dan moet u zich in het denken van m.m.t.w. George W. Bush verdiepen, de machtigste man ter wereld.
Precies een jaar geleden hield minister Colin Powell van Buitenlandse Zaken in de Verenigde Naties een lezing met lichtbeelden. Op echte fotos, uit echte vliegtuigen genomen, zag je echte vrachtautos beladen met echte onderdelen van echte mvws, die op weg waren naar de volgende echte geheime bergplaats. De president verzekerde dat Saddam echt uranium in Niger had willen kopen. Al veel eerder had Tony Blair gezworen dat Saddam Hoessein echte mvws had, die binnen drie kwartier konden worden afgevuurd. De meeste leden van de VN voelden niets voor een oorlog. Opperinspecteur Hans Blix wilde meer tijd om al die echtheid op haar echtheid te onderzoeken. Maar, verzekerden Bush en Blair, er was geen tijd te verliezen, de wereld moest worden gered. De oorlog was onvermijdelijk.
«Lang voor het begin van de oorlog had Saddam zich al van zijn niet-conventionele wapens ontdaan», zei vorige week David Kay, de voormalige chef van de Amerikaanse wapeninspecteurs. Dat had Washington toen op zn minst sterk kunnen vermoeden, als ze daar bereid waren geweest naar de deskundigheid van de VN te luisteren. Maar de VN was intussen irrelevant verklaard. Ook de filmvoorstelling van Colin Powell werd alleen nog maar pro forma gegeven. In feite was het allemaal nep. Het werd de hoogste tijd voor het volgende bedrijf, dat van de shock and awe, toen bedoeld als het laatste: dat van de ontknoping.
Toen, in mei vorig jaar, werd Tony Blair ervan beschuldigd dat hij de dreiging van Saddam had opgeleukt, sexed up. De premier gaf een meeslepende voorstelling van de vermoorde onschuld. In de daarop volgende ruzie pleegde een wapenexpert, dr. David Kelly, zelfmoord. Dit veroorzaakte een schandaal zoals ze die alleen in het Verenigd Koninkrijk hebben. Onderzoek was onvermijdelijk.
Vorige week verscheen het rapport van Lord Hutton. Blair kwam er als overwinnaar uit te voorschijn. Niets had hij opgesekst. Alle kletskoek over het wereld gevaar was afkomstig van de beëdigde Britse speurneuzen. Over de vraag of die zich misschien in de fameuze drie kwartier en de rest vergist zouden hebben, ging het rapport niet. Of de CIA en M16 zich samen vergist hadden, per ongeluk of half expres, of uit ambtelijke dienstvaardigheid? Dat was een ander probleem, dat lag buiten de opdracht van de commissie. Blair had alle onzin uit betrouwbare bronnen.
De wereld is een historisch oor aangenaaid, met de modernste middelen en de absurdste gevolgen. Goed, de mvws zijn er niet. Nieuwe verdraaiingen en afleidingsmanoeuvres volgen. We mogen dankbaar zijn dat we ons hebben vergist. Want anders was Saddam niet gepakt en dan had hij verschrikkelijke dingen gedaan met de mvws die hij niet had. Misschien had hij er een paar verkocht aan Osama bin Laden, binnen een samenzwering die ook niet bestond. Dan had het volk van Irak nog onder zijn dictatuur gezucht. Dan hadden de sjiïeten, de soennieten en de Koerden nooit de kans gekregen elkaar op te blazen. Dan hadden ze geen bommen naar de Amerikaanse bevrijders en hun coalitiegenoten kunnen gooien. Een stuk of twaalfduizend mensen niemand weet op een paar duizend na hoeveel van allerlei nationaliteiten waren nog in leven geweest. Het Midden-Oosten was nog een chao tisch gebied geweest in plaats van de opgeruimde regio die we daar nu hebben. Als we het een jaar later bekijken, kunnen we niet anders zeggen dan dat we met deze oorlog enorm hebben geboft.
Het echte vraagstuk, de zorgwekkende kern, is dat dit alles nu pas duidelijk wordt. De propagandamachine is gevoed met luchtspiegelingen, waandenkbeelden en volslagen leugens. Wederopbouw van het bevrijde land? De aanvankelijke geloofwaardigheid van de bevrijders werd teniet gedaan door hun onmacht om de waterleiding en het elektrisch licht in Bagdad te repareren. Weten we nog van het neoconservatieve grand design? De hervorming van Irak tot een democratische staat, voorbeeld voor de regio, inspiratie voor de verlichte krachten? Het voorspelde resultaat is de ontluikende burgeroorlog. Herinneren we ons de roeping van de Amerikanen van Mars, door de geschiedenis voorbestemd om de koks te zijn, waarna de Europeanen van Venus aan de afwas moesten? Zelden zon aangebrande rotzooi op het fornuis gezien. Het echte, laatste vraagstuk van Irak, voor het Westen, is dat voor miljoenen al die fabels en onzin geloofwaardig zijn geweest.
De BBC moest in de beklaagdenbank, Andrew Gilligan is ontslagen, omdat hij het sexed up verhaal heeft gemaakt. Verantwoordelijke directeuren zijn opgestapt. De werkelijke opseksers zijn de geestdriftige, gehoorzame massamedia van mensen als Rupert Murdoch, Fox News, The Sun, The New York Post. De claque van Bush en Blair. De kern is de mondiale propagandamachine die een jaar lang heeft gewerkt om de wereldopinie ervan te overtuigen dat, wegens de mvws, de oorlog onvermijdelijk was. Die dag in, dag uit haar ketelmuziek heeft laten horen, om alle kritiek te overstemmen, verdacht te maken. Nu begeleiden ze de wereldleiders bij hun pogingen om zich eruit te kronkelen. Hoe dan ook, deze oorlog wordt de redding van het Westen, dat wil zeggen van Bush, als het aan hem ligt.
Het is jammer dat George Orwell het niet kan meemaken.