Toch was het ook meer dan een grapje. Het bewees dat de Bondsrepubliek sinds honderd dagen een president heeft met minstens twee eigenschappen die in zijn ambt tamelijk zeldzaam zijn: losheid en humor.
Zelden zijn de Duitse media zo eensgezind in hun oordeel als bij de terugblik op de eerste drie maanden van de nieuwe president. Van de gewone man in het obligate straatinterview (‘Je gelóóft hem’) tot de doorgewinterde analyticus in zijn commentaar (‘Overtuigend lastig’) klinkt er niets dan tevredenheid over Gauck.
De eerste honderd dagen van een ambtstermijn zijn meestal een gewenningstijd waarin niet alles perfect hoeft te zijn. Maar bij Gauck paste het van meet af aan. Een van zijn eerste heikele optredens was op bevrijdingsdag in Breda. In Duitsland hield men de adem in, maar alle media waren vol lof over zijn optreden, dat ook in het gastland veel waardering vond.
Bij zijn benoeming werd voorspeld dat de partijen die hem hadden voorgedragen wel eens spijt zouden kunnen krijgen. Voor bondskanselier Angela Merkel, die zijn voordracht slechts onder grote politieke druk steunde, geldt dat wellicht nu al. Op bezoek in Israël, voor een vertegenwoordiger van Duitsland altijd een gevoelige zaak, viel hij Merkel openlijk af.
Merkel had bij een eerdere gelegenheid gezegd dat de veiligheid van Israël deel was van ‘de Duitse staatsraison’. Tijdens zijn staatsbezoek zei Gauck hardop dat hij de consequenties van die visie niet voor zijn rekening zou willen nemen. Zijn verzekering van de innige verbondenheid van beide landen kwam bij de Israëliërs echter niet minder overtuigend over.
Gaucks grootste kunst is dat hij toespraken die op papier plichtmatig lijken een toon van waarachtigheid weet mee te geven. Dat vinden zelfs commentatoren die zich ergeren aan Gaucks domineestaal en zijn almaar herhaalde thema van ‘vrijheid in verantwoordelijkheid’. Ook zij geven toe: als Gauck geroerd doet, dan ís hij ook geroerd.
De Duitsers zijn meestal blij wanneer een bondspresident zich beperkt tot zijn rol als ‘Grussonkel’, zeg maar ‘wuifpop’. Nu zijn ze blij verrast over een president die, gevraagd naar zijn handtekening onder het euro-reddingsplan van de regering, zegt: ‘Ach, ik wacht nog even.’