Eerst klonken de liefdesliedjes van Ed Atkins en zijn melodramatische avatar, gevolgd door de interpreters van Tino Sehgal die zingend, dansend en converserend een jaar lang zonder pauze optraden. En nu brengt de Britse Cally Spooner in een nieuwe video-installatie losse hartenkreten, gezongen door een heupwiegend koor. ‘We know we’ve got some work to do.’ ‘I will need your support.’ Klassieke regels uit de liefde, vol van hoop en passieve agressie, maar in werkelijkheid zuivere kantoorpraat die Spooner optekende tijdens vergaderingen op een reclamebureau. ‘Is this about response?’ ‘This is about response.’ Gezongen klinken de woorden zo magisch helder dat je hun herkomst vergeet. Zingen haalt de druk van de ketel. (Ik hoorde eens een zanger zeggen tegen iemand die beweerde niet te kunnen zingen: ‘Iedereen kan zingen. Verleng de laatste lettergreep van een woord en hup, daar ga je al.’)

Spooner maakte met And You Were Wonderful, On Stage, dat twee jaar geleden als performance in opdracht van het Stedelijk begon, een musical van kleine stukjes werkelijkheid die ze samenbracht tot een script en toen op vijf enorme schermen weer uit elkaar trok. Op die schermen kijken we mee áchter de schermen, naar cameramannen op een donkere set en lijnen op de grond waarbinnen danseressen mogen dansen. Het geluid klinkt via boxen aan het plafond in het midden van de zaal. Als je daar plaatsneemt op een van de ronddraaiende krukjes zit je op de eerste rij.

Alleen die vijf schermen blijven een raadsel. Waarom niet twee of vier, of zes? Musea raken langzaamaan bedolven onder de videoschermen van kunstwerken die ‘verborgen structuren’ zichtbaar willen maken, en dan soms vergeten ook iets spannends te kunnen laten zien. Ik voelde me in ieder geval lang niet altijd beloond voor het draaien op mijn kruk.

In De Nationale Opera ging een barokke opera al even sober in première. Regisseur Richard Jones gaf de Schotse koning uit Händels Ariodante een gevolg van vale types gehuld in wollen bruintinten en een onderkomen met de uitstraling van De aardappeleters, met centraal een grote tafel waar borrelglaasjes op neerkomen, bijbels op dichtslaan en vuisten woorden kracht bijzetten. Een tochtig paleis waar het bedrog door de voordeur binnenkomt, via het raam wegsluipt en dan gewoon weer aanbelt. Het enige wat glimt in deze Ariodante zijn de messen, geslepen aan de muur.

Het is een omgekeerd liefdesverhaal, met de mooie Ginevra (Anett Fritsch), dronken van liefde, en de listige Polinesso (Sonia Prina), onder zijn habijt een heuse biker, die het geluk aanziet en denkt: die arrogante schoonheid.

De titelheld is gehuld in ribfluweel een vormeloze Ariodante, maar een die door Sarah Connolly gestalte krijgt in de mooiste aria’s, zoete beloften afgeblust met woorden van wraak en eer. Met aan het eind van iedere akte een wonderlijk intiem schouwspel met poppen die, zonder een woord, een voorschot nemen op de afloop.

Cally Spooner, And You Were Wonderful, On Stage, t/m 17 april in het Stedelijk Museum, Amsterdam; stedelijk.nl. De Nationale Opera, Ariodante, t/m 3 februari; operaballet.nl

Beeld: Cally Spooner, And You Were Wonderful, On Stage (2013- 2015), filmstill (courtesy of the artist / Stedelijk Museum Amsterdam)