Arian wist het allemaal niet zo zeker. Hij had het over een ‘hypothese die nader moet worden onderzocht’. Ondertussen zijn er in het buitenland nadere berichten verschenen over de nucleaire samenwerking tussen Israel en India, waardoor er volgens mij toch niet echt meer over een ‘hypothese’ gesproken kan worden.
Nog dezelfde dag dat de Groene verscheen, werd de Israelische krant Ha'arets geciteerd door NRC Handelsblad. Ha'arets noemde een boek van de Indiase journalist Shyam Batia, waarin beschreven staat hoe India en Israel enkele jaren geleden al tot een aanval op nucleaire installaties in Pakistan wilden overgaan. Ha'arets kent duidelijk minder twijfel over de nucleaire banden tussen India en Israel dan de Groene, want de wetenschappelijke samenwerking tussen beide landen op het gebied van kernwapens wordt door deze krant volledig onderschreven.
Uit de berichtgeving van Ha'arets blijkt dat de band tussen Israel en India momenteel zeer innig is. De premier van India, Atal Bihari Vajpayee, wordt omschreven als een ‘grote vriend van de joodse staat’. Verder komt de goede verstandhouding tussen India en Israel naar voren in de permanente aanwezigheid van een Mossad-vertegenwoordiger in Bombay. Hij is daar vooral om er op toe te zien dat nucleaire kennis uit Pakistan niet terecht komt bij andere landen die Israël vijandig gezind zijn.
Volgens Ha'arets is de militaire samenwerking tussen Israel en India vooral sinds het Israelitisch-Palestijnse vredesproces op gang gekomen. Ondertussen wordt er jaarlijks voor zo'n 300 miljoen gulden aan wapens vanuit Israel naar India geëxporteerd. De zondag na de proefexplosies van India vertrok er nog een zware Israelische delegatie naar dit land om na te gaan of de export van wapens nog verder uitgebreid kon worden. Alleen de Israelische militaire opperbevelhebber zag op het laatste moment af van zijn voorgenomen bezoek aan India, waarschijnlijk omdat de militaire banden tussen beide landen in dat geval wel erg nadrukkelijk voor het voetlicht waren getreden.
Naast de berichten in Ha'rets verscheen er op 2 juni tevens een artikel over de banden tussen Israel en India in The Times. Volgens deze krant dateert de militaire samenwerking tussen deze twee landen al van zo'n twintig jaar terug. The Times spreekt verder over berichten in de Iraelische pers waaruit blijkt dat de leider van het kernwapenproject in India, A.P.J. Abdul Kalam, in 1996 en 1997 verschillende malen in Israel is geweest. Andersom zouden de Israelische atoomgeleerden op bezoek zijn geweest in India. Net als Kleintje Muurkrant vergelijkt ook The Times de nucleaire binding die de joodse staat momenteel met India onderhoudt, met de nucleaire samenwerking die Israel in de jaren zeventig aanging met Zuid-Afrika.
Een dag later ging The Times nog een stap verder. Toen verscheen in die krant het bericht over een voorval dat vijf uur voordat de eerste nucleaire test in Pakistan werd uitgevoerd, had plaatsgevonden. De Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken, Gohar Ayub Khan, benaderde toen zowel de Verenigde Staten als de Verenigde Naties, omdat hij bang was dat India tot een verrassingsaanval zou overgaan. Hieromtrent verschenen tevens berichten in Nederland. Maar de Nederlandse pers sprong wel erg selectief met dit nieuws om, waarbij het er veel op leek dat men Israel buiten de krantenkolommen probeerde te houden. Zo was hier nergens te lezen wat de reden was voor de plotselinge paniek die bij Khan uitbrak. De berichtgeving van The Times was op dit punt uitvoeriger. Volgens de krant was men in Pakistan geschrokken van een onbekende F16-straaljager die de dag voordat dit land een kernproef uitvoerde, gesignaleerd werd in het Pakistaanse luchtruim. Aangezien de luchtmacht van India niet over F16’s beschikt, trok men in Pakistan onmiddellijk de conclusie dat dit vliegtuig uit Israel afkomstig moest zijn. De schrik zat er in Pakistan direct goed in en niet ten onrechte. de Pakistaanse leiders zullen ongetwijfeld terug hebben gedacht aan 1981 toen er door Isrealische bombardementen een einde kwam aan de nucleaire ambities van Irak.
Of er inderdaad een Israelische F16 door het luchtruim heeft gevlogen, is niet komen vast te staan. The Times laat verschillende specialisten aan het woord, die uitleggen hoe Israel (radar)technisch in staat moet worden geacht tot een dergelijke vlucht, maar daar wordt verder niets mee bewezen.
Ondertussen ontkent Israel natuurlijk alles. Van een F16 boven Pakistan of een plan tot een verrassingsaanval was volgens woordvoerders van de joodse staat nooit sprake geweest. Ook de samenwerking met India op nucleair gebied wordt door Israel in alle toonaarden ontkent. Zolang Israel in het geheim zelf over een kernwapenarsenaal beschikt, lijkt de waarde van die ontkenningen echter uiterst betrekkelijk.
Gezien de paniek over een ongeïdentificeerde straaljager lijken de Pakistaanse leiders ten zeerste van dit alles doordrongen te zijn. Hoe de kritiek de situatie tussen Pakistan, India en Israel een paar maanden geleden wel niet was, blijkt uit verklaringen van een aantal Pakistaanse kernfysici die onlangs naar Engeland zijn uitgeweken. Zij onthulden dat ook Pakistan een verrassingsaanval zou hebben overwogen, in een poging om India en Israel te snel af te zijn. Na de nucleaire proeven zijn verrassingsaanvallen aan geen van beide kanten nog ter sprake gekomen, waarschijnlijk omdat de gevolgen daarvan toen vast waren komen te staan.
Merkwaardig genoeg is het juist het testen van atoomwapens geweest waarmee voorkomen werd dat India en Pakistan op elkaar openden. Daarmee lijkt de essentie van de Koude Oorlog zich aan het eind van dit millennium in Zuid-Azie te hebben herhaald. Amsterdam PETER EDEL