Canberra – Australië bestrijdt het nationale waanbeeld dat de halve wereld morgen op een vlot het land komt binnendrijven tegenwoordig met een heuse militaire operatie. Dat betekent vooral dat de regering onder het mom van operationele geheimhouding niets meer zegt over wat de kustwacht uitvoert.

Maar de verhalen die wél doordringen zijn verontrustend. Er zijn claims over rechts-extremistische grenspatrouillanten en over mishandelingen. Bij een uitbraakpoging viel vorige week een dode en een onbekend aantal gewonden. De publieke omroep abc berichtte uitgebreid over brandwonden die asielzoekers op weg naar een detentiecentrum zouden hebben opgelopen. Daarop lanceerde premier Tony Abbott eindelijk een onderzoek. Naar de abc welteverstaan.

Furieus was Abbott in een radio-interview. De Liberale premier verwachtte van de publieke omroep ‘meer liefde voor het thuisteam’ en vond dat ‘de abc ieders kant koos behalve die van Australië’. Abbott verkondigt de karikatuur van de abc als linkse staatsomroep al jaren, maar uit de mond van premier Abbott klonk de aanval aanzienlijk onheilspellender dan uit die van de voormalige oppositieleider. En dat hij het niet bij woorden liet, bleek toen zijn regering vervolgens een grootschalige kosten-batenstudie aankondigde naar Australië’s publieke media.

De abc beheert naast tv- en radiozenders een netwerk van lokale radiostations en ook het Australia Network (de Australische Wereldomroep), internetradio, een uitzending-gemistpagina en internetdiscussiefora. Vooral die digitale activiteiten en de licentie van het Australia Network hebben de warme belangstelling van Abbotts vriend Rupert Murdoch, en een waarschijnlijke uitkomst van de studie naar de abc is dat het Australia Network zal worden uitgebeend ofwel geprivatiseerd. Volgens een kpmg-rapport uit 2006 dekt het abc-budget ternauwernood de kosten. Maar een groot deel van Abbotts aanhang zou het graag verkleind zien. Via Twitter aangekondigde abc-nieuwsitems over asielzoekers ontvangen standaard haatreacties en opinieartikelen van het kaliber ‘geen cent belastinggeld meer naar de abc’ haalden na Abbotts uitspraken zelfs de krantenpagina’s van Murdochs concurrent Fairfax. Het is dan ook te waarderen dat het ministerie van Immigratie vooruitlopend op de ontmanteling van de abc zelf pogingen doet tot publieke nieuwsvoorziening. Afgelopen week bleken door een lek de persoonsgegevens van alle asielgevangenen van detentiecentra in te zien. Kort daarvoor verspreidde het ministerie een stripverhaal over een man die met hulp van een mensensmokkelaar naar Australië vaart, op zee gevangen wordt en in zijn cel nostalgisch terugdenkt aan zijn idyllische familieleven. Een fijnzinnige analyse van de vluchtelingenproblematiek die alle politieke satire bij de abc alvast overbodig maakt.