Hieronder kunt u alvast de column van H.J.A. Hofland lezen.

PRESENT AT THE NEW CREATION

New York – Na de overwinning van Barack Obama volgt de herontdekking van de wereld zoals die door George W. Bush is achtergelaten, om te beginnen. Zelden zal een nieuwe president met een zo gigantische hoeveelheid problemen zijn geconfronteerd. Present at the Creation heet de autobiografie van Dean Acheson, minister van Buitenlandse Zaken onder Truman. Het bewind waar hij deel van uitmaakte stond voor de opgave van de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Het Marshall Plan redde de Europese economie. De Koude Oorlog verdeelde de wereld in twee blokken. De Navo werd opgericht. Dat was het begin van de nieuwe schepping. Veertig jaar later, toen de Berlijnse Muur viel, was het Atlantisch bondgenootschap een hechte en welvarende eenheid.
Hoe anders lijkt het nu, en hoe opmerkelijk zijn bij nader inzien de overeenkomsten. Vrijwel onmiddellijk na zijn aantreden hebben Bush en de zijnen om te beginnen het klimaatprobleem aan hun laars gelapt en het protocol van Kyoto opgezegd. Na 9/11 volgde de snelle overwinning in Afghanistan. ‘Wie niet voor ons is, is tegen ons’ werd het grondbeginsel van de buitenlandse politiek, dat in feite de afschaffing van de diplomatie betekende. Het succes in de strijd tegen de Taliban werd verwaarloosd omdat de aanval op Irak op het programma stond. Die werd met een mateloze zelfoverschatting gepaard aan onkunde en ten slotte werden misleidingen en leugens voorbereid. Bondgenoten lieten zich bedotten. Na een aanvankelijk succes ontwikkelde de oorlog zich tot een bloedige chaos, waarna door de surge onder leiding van generaal Petraeus er een wankele verbetering is ingetreden. Intussen hebben de Taliban zich gereorganiseerd. Er sneuvelen meer soldaten en het aantal burgerdoden stijgt. De Amerikaanse troepen krijgen geen greep op het grensgebied met Pakistan, en dit land, een kernmacht, valt ook meer en meer aan chaos ten prooi. Tot zo ver deze twee uitzichtloze oorlogen.
Vervolgens raakte Amerika eerst in de greep van de kredietcrisis, die daarna tot een economische crisis is uitgegroeid. Iedere dag brengen de media berichten over financiële instellingen in nood, de autoverkoop van Detroit is met 25 procent gedaald, het consumentenvertrouwen is in 41 jaar, zolang het wordt gemeten, niet zo laag geweest. Het aantal daklozen en werklozen stijgt gestaag. De beste economen verzekeren dat er een recessie is, als die tenminste nog niet is aangebroken. Daarbij komen dan nog de problemen in de gezondheidszorg, het onderwijs en de infrastructuur. New York heeft vandaag zes brandweerkazernes gesloten wegens geldgebrek. Dit alles is al een paar jaar dagelijks nieuws. De Amerikanen, het grote publiek, dreigen de moed te verliezen. Er is een sluipende demoralisering gaande.
De meeste kiezers weten wel aan wie ze deze misère te danken hebben. De tussentijdse verkiezingen van twee jaar geleden werden al beschouwd als een referendum over Irak. De Democraten hebben dat toen gewonnen, maar intussen was de surge in voorbereiding en de economie leek nog stevig genoeg. Bush zette zijn zin door. Nu beseft het volk dat het in de val is gelopen. In de lange verkiezingscampagne hebben beide kandidaten er geen misverstand over laten bestaan dat de natie na acht jaar wanbeheer moet worden gered. En Amerikanen onderscheiden zich nu eenmaal door twee eigenschappen: energie en optimisme. De can do-mentaliteit. Vandaar de toenemende opwinding naarmate de verkiezingsdag naderde. Vergaderingen met de kandidaten hebben tienduizenden mensen getrokken. De opkomst van 130 miljoen is een record. Mensen hebben uren in de rij moeten staan om hun stem te kunnen uitbrengen. Er zijn uitbarstingen van verbittering geweest als kiezers ontdekten dat hun stemmachine kapot was. Maar de geestdrift van de massa’s bleef onverminderd. En nu is dus het ogenblik van de bevrijding aangebroken. Opnieuw: present at the creation.
Wat zal president Obama met zijn mandaat gaan doen? Hij heeft een comfortabele meerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Hij kan zijn beloften nakomen. In de eerste plaats moet het economisch optimisme terugkomen. Dat betekent herstel van de middenklasse, die om te beginnen een belastingverlaging krijgt. Het zal niet betekenen dat daarmee ook onmiddellijk het herstel is ingezet, maar er gloort dan weer hoop. Binnen zestien maanden moeten alle troepen uit Irak terug zijn. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar nu exploiteert de regering in Bagdad de Amerikaanse aanwezigheid, en dan zal het land eindelijk zelfstandig kunnen worden zonder de psychische belasting van een bezetting.
Gaat Obama, zoals hij heeft aangekondigd, dan met de vrijgekomen reserves een soort surge in Afghanistan beginnen? Misschien neemt hij eerst nog de tijd om de diplomatie te herstellen. De strategie in de moslimwereld heeft dringend behoefte aan een radicale herziening. Zal hij daar de tijd voor hebben, de onwaarschijnlijke vastberadenheid om daar een nieuwe opening te maken? De Amerikanen voelen zich bevrijd uit een steeg, en dat wordt door Europa gedeeld. Dat is een goed begin. De creation moet nog komen.

H.J.A. Hofland

Bekijk hier de overwinningsspeech van Barack Obama