Barcelona – ‘Wij zijn geen misdadigers, wij willen werken!’ Een kleurige optocht trekt door de straten van Barcelona. Achter spandoeken die ‘criminalisering’ en ‘repressie’ door de politie veroordelen, lopen enkele honderden Afrikanen en Aziaten. Het zijn straatverkopers. Sinds bijna een week hebben ze zowat niks kunnen verkopen. En dat in een periode waarin de stad overloopt met de toeristen, de voornaamste afnemers van de zonnebrillen, Barça-shirtjes en namaak-Vuitton-tassen die ze op hun dekens op de stoep uitstallen.
Dat moest maar eens afgelopen zijn, vond de wethouder van veiligheid. Veiligheid? Jazeker, want de aanblik van deze straatverkopers geeft de mensen een ‘onveilig gevoel’, zegt het gemeentebestuur. Vreemd. In tegenstelling tot opdringerig restaurantpersoneel, hysterisch bellende riksja-fietsers en horden elektrisch aangedreven toeristen op wieltjes, laten de straatverkopers van Barcelona je met rust. Maar omwille van onze veiligheid heeft het stadsbestuur nu een soort klopjacht tegen ze ingezet ‘voor onbepaalde tijd’. Geld speelt geen rol. Dagelijks patrouilleren tweehonderd politieagenten in tweeploegendienst door het stadscentrum met als enige taak het leven van de straatverkopers onmogelijk te maken.
Dat lukt heel aardig. Bamba uit Senegal (25) is de wanhoop nabij. ‘We kunnen niet leven zonder te werken’, zegt hij. Legaal werken kan niet, want hij heeft – net als de meeste van zijn collega’s – geen papieren. ‘Waarom laat de gemeente ons niet werken zoals tot voor kort? Welke oplossing bieden zij?’
De straatverkoop van namaakartikelen is illegaal maar wordt al jarenlang oogluikend toegestaan. De paradox is dat daar juist nu, onder de linkse burgemeester en ex-burgerrechtenactiviste Ada Colau, verandering in komt. Colau had er altijd op aangedrongen dat de aanpak van de illegale straatverkoop een sociaal probleem is. Daarin werd zij gesteund door de linkse onafhankelijkheidspartij erc.
Na de lokale verkiezingen van mei gooide Colau het roer om. Om burgemeester te kunnen blijven, ging ze in zee met de sociaaldemocraten. De drie beslissende stemmen kreeg ze ‘gratis’ van de partij van Manuel Valls, die als Frans minister van Binnenlandse Zaken altijd een fervent voorstander was van het uitzettingsbeleid voor Roma. Daardoor bestuurt Colau de stad met behulp van twee partijen die vijandig staan tegenover de straatverkopers. Er komen boetes tot vijfhonderd euro voor illegale verkopers en hun klanten. Bamba en zijn vrienden dreigen zo het slachtoffer te worden van de ambities van ex-activiste Colau.