Wat een timing! Net na de ramp in Birma (of Myanmar zoals het wordt genoemd door landen die het regime wél erkennen) brengt uitgeverij Oog & Blik een stripdocumentaire van Guy Delisle over dat land. De Canadese striptekenaar Delisle woonde een jaar in Birma, omdat zijn vrouw daar werkte voor Artsen zonder Grenzen. Nog een reden om dit boek te lezen: net nu paranoïde autoriteiten weigeren om hulpverleners toe te laten, kunnen we een verslag over die hulpverlening lezen.
Delisle maakte eerder al autobiografische stripromans over China (Shenzen, niet vertaald) en Noord-Korea (Pyongyang, wel vertaald). Die twee strips maakte hij terwijl hij de productie van goedkope tekenfilms begeleidde. Die werden aanvankelijk in China gemaakt, maar toen bleek dat het nog goedkoper kon, vertrok de studio naar Noord-Korea. In beide boeken lazen we over de peilloze verveling die Delisle toen meemaakte. Als vrijgezel in een land waar extreme schaarste is aan eerste levensbehoeften verbleef Delisle in Noord-Korea vooral op zijn hotelkamer. Nu en dan ging hij met de verplichte bewakers of ‘gidsen’ een monument bezoeken, maar hij maakte weinig mee. Tenminste, zo leek het. In tegenstelling tot stripdocumentairemaker Joe Sacco, die altijd smeuïge avonturen brengt vol actie en verbluffende gebeurtenissen (Palestine, Gorazde), vertelt Delisle ingetogen over kleine, huiselijke voorvallen waarmee hij vaak de vinger op de zere plek legt.
Zo ook in Birma, waar hij veel thuis zit als zijn vrouw van huis is tijdens haar bezoeken aan hulpverleningsprojecten. Hij zorgt voor hun zoontje Louis en heeft veel bekijks als hij met de kinderwagen rondwandelt. Zo vaak zien de Birmezen geen peuters met blond haar. Ondertussen worstelt Delisle met een defecte airco, een muisarm en moet hij veel moeite doen om geschikte inkt voor zijn tekenpen te vinden. Hij start een cursus animatie voor lokale tekenaars, die gretig zijn om te leren. Deze onschuldige bijeenkomsten leiden tot spannende momenten. Een journalist waarmee hij openhartig sprak, publiceert in het buitenland een artikel waarin Delisle zich uitspreekt over een dissident. Een cursist neemt die krant mee en opeens maakt iedereen zich zorgen dat de krant in verkeerde handen kan vallen. Dat is meteen de spannendste scène uit Birma. Zelfs de twee bezoeken aan de buitengebieden, waar de hulpverleningsprojecten het steeds moeilijker krijgen, leveren minder spanning op. Of het moet het stofje in het oog van hypochonder Delisle zijn.
Delisle is een beperkt tekenaar, maar wel een onderhoudend verteller. Hij laat ons met zijn nieuwste boek weer een karrenvracht aan veelzeggende details zien uit een land waar nauwelijks informatie vandaan komt. Dat is de grootste kracht van zijn werk en hij heeft daar een meer dan uitstekende neus voor.