Toch moet er een publiek bestaan dat, los van welk voorbeeld ook, bij voorbaat in dit artistieke medium is geinteresseerd. Dat publiek kan niet anders dan tevreden zijn met de ‘beeldengids’ die verschenen is. Er staat, helder en overzichtelijk, genoeg moois in voor alle resterende zondagmiddagen in dit leven. Bovendien zal menigeen verbaasd staan wat en hoeveel zich bij hem of haar in de buurt bevindt. Volgens inleider Rik Vos merken de meeste mensen beelden pas op wanneer ze zijn verwijderd. Opmerkelijk: dat ogen op hun best kunnen zijn wanneer ze niets (meer) zien.
Er moet een tijd zijn geweest dat ogen frisser, veeleisender waren. Zo veeleisend dat wat ze niet zagen moest worden uitgevonden: het beeld. Zoals 16.000 jaar geleden iemand het ‘opeens’ nodig vond een grot binnen te glippen om daar wat jachttaferelen af te beelden, zo moet er in het Griekenland van 650 voor Christus iemand zijn geweest met de fantasie om uit verweerde steenlagen prachtige monumentale beelden op te laten rijzen. Wat zou de beeldhouwkunst ten westen van de Indus zijn zonder Griekenland? En zou dit Griekenland de moeder van de Europese beschaving zijn geworden zonder haar marmer?
Het Allard Pierson Museum heeft zich bij Beelden in Nederland aangesloten met de tentoonstelling Marmer in Beeld, waarin wordt getoond hoe het marmer ooit ontdekt werd, hoe de exploitatie van de groeven verliep, hoe een marmeren beeld gemaakt werd en vooral: hoe in vijf eeuwen de uitbeelding van de menselijke figuur zich ontwikkelde. Zonder de Grieken had de moderne beeldhouwkunst niets gehad om afscheid van te nemen. De romantische interpretatie van de hellenistische sculptuur lijkt ook bij deze expositie weer te kloppen. De archaische beelden van voor 580 lijken te zijn bevrijd uit de steen. De waarheid ligt in het onzichtbare verscholen. Beeldhouwen is ontdekken. Dan, in de vijfde eeuw, alsof de emancipatie uit de natuur een feit is, begint de manipulatie. De beeldhouwers verkrijgen controle op de representatie en beginnen met hun opvoedkundige programma, waarin gezonde geesten in gezonde lichamen huizen. Ten slotte, in de hellenistische sculptuur, is de manipulatie pure suggestie geworden. De werkelijkheid wordt een psychologische kwestie.
Zo is er uit de eigen collectie een beeld van een hermafrodiet van vlak voor het begin der jaartelling. Een hybride, een onmogelijke mengeling van geld (Hermes) en liefde (Aphrodite). Een oxymoron met eeuwigheidswaarde. De maker van dit beeld interesseerde zich voor andere essenties dan de naakte waarheid. Hybride zijn in feite ook al de kariatiden van het Ereichteion (op de Akropolis, 415 v. Chr.), waarvan de tentoonstelling een replica bevat. Firmitas en venustas stevigheid en schoonheid zijn hier in marmer verenigd.
Hoe ironisch dat het verzurende residu van verbranding van fossiele produkten, koolmonoxide, nu dat andere fossiele produkt, marmer, razendsnel doet eroderen. Wie had gedacht dat die zeediertjes ooit het materiaal voor de beschaving en haar latere ondergang zouden leveren?