De lotgevallen van de vele karakters, ‘gewone mensen’, zijn door elkaar heen gesneden. Hun levens raken elkaar – vooral in A’dam omdat Fortuna, alias scenarist Robert Alberdingk Thijm, vernuftig zetjes geeft; in De Voorstraat van Hans Pool omdat ze allemaal in die ene drukke, nog geen driehonderd meter lange, winkel- en verkeersstraat wonen of werken. Wie die straat kent, begrijpt de locatiekeus: zo inwisselbaar als winkelcentra met hun onvermijdelijke ketenfilialen, zo gevarieerd is de Voorstraat. Wit en zwart; koffiebar en coffeeshop; Hollandse kroeg en Aziatische keuken; supermarkt en beddenspeciaalzaak; boetiek en nachtopvang voor daklozen; tweedehandskleding en high tea. Ik kom er jaarlijks doorheen tijdens het Filmfestival en hoorde dit jaar de vpro-voorzitter trots een serie aankondigen over ‘een straat hier in Utrecht’. Hilariteit: hij wist niet dat hij in de bioscoop in de Voorstraat stond.

Misschien ben ik ze wel tegengekomen, de hoofdrolspelers in de eerste aflevering. De vrouw die in razend tempo haar ziektegeschiedenis annex autobiografie vertelt. Ze heeft dan ook zowel adhd als odd, wat onder meer ‘lekker opstandig’ betekent, ook tegen mensen die haar al dan niet professioneel bijstaan. Steun die onmisbaar lijkt want de adhd is doorgegeven aan haar zoontjes die er nog wat andere makkes, een zusje en een te grote hond bij hebben. Papa is weg. Misschien kwam ik ook wel langs de werkloze horecaman die toch nuttig wil blijven en daarom als vrijwilliger kookt voor bezoekers van de nachtopvang, daarmee zijn eenzaamheid iets verkleinend. Of langs de Koos Koets wiens groothandel failliet ging, die daarna financieel genaaid werd en nu in de schuldhulpverlening zit, maar desondanks een ‘blije blower’ blijft. En die dicht en zingt over zijn grote liefde, Utrecht.

Alle drie hebben ze het zwaar, maar ze proberen er energiek wat van te maken. Pas later verklapt Pool dat de vrouw een tattoostudio runt: voorbeeld van het betere scenariowerk, in documentaires even belangrijk als in drama. Dat ze de Postcodeloterij denkt te winnen brengt de docu heel dicht bij fictie. Als de grote loterijceremonie door noodweer moet worden afgelast, overtreft het leven de verbeelding in absurditeit.

De echte dramaserie, A’dam, was op het Filmfestival zelfs genomineerd voor ‘beste tv-drama’. Het is de tweede reeks over Zeeuwse Adam die naar Mokum kwam en plat viel voor chaotisch grotestadsbuurmeisje Eva. Inmiddels is ze hoogzwanger, maar de relatie is breekbaar en samenwonen doen ze niet. Eva wil zelfstandig zijn en dus gaat collega en homovriend Harm-Jan mee puffen op de zwangerschapsgym. Ze gieren het uit om terminologie en oefenbevallen, want het is feel-good-drama, tegen comedy aan, waarin, net als in De Voorstraat, de personages toch heel wat voor hun kiezen krijgen, maar evenzeer doormodderen of -knokken. Regisseur Norbert ter Hall en scenarist Robert Alberdingk Thijm weten de vele verhaallijnen tot een fraai mozaïek te maken en casting en acteren zijn van hoog niveau. In hun mild begrip voor en mededogen met de mens scheren ze soms langs de rand van sentimentaliteit, maar hen vergeef je dat graag.

Norbert ter Hall, Robert Alberdingk Thijm, A’dam – E.V.A., tweede reeks, NTR, VARA, VPRO, zondag vanaf 9 november, NPO 3. Hans Pool, De Voorstraat, VPRO, zondag vanaf 16 november, NPO 2