Onlangs dook Billy Corgan op in een nummer van The Scorpions.
Herhaling: onlangs dook Billy Corgan (!) op in een nummer van The Scorpions (!!).
Billy Corgan, een van de meest invloedrijke en gelauwerde muzikanten van de jaren negentig, in een nummer van Duitse hardrockers, gespecialiseerd in het verguisde subgenre ‘rockballad’.

Billy Corgan-fans die daar al van schrokken, krijgen op het eerste Smashing Pumpkins-album in zeven jaar de schrik van hun leven: het omgekeerde. De Scorpions zijn doorgedrongen tot de Smashing Pumpkins. Niet letterlijk, dat niet. Maar de geest van alles waar The Scorpions voor staan, heeft bezit genomen van Billy Corgan en daarmee van de Smashing Pumpkins. De voortekenen van dit album waren bepaald ongunstig. De reünie van de Smashing Pumpkins leek er een uit het ergst denkbare motief, nog erger dan geldzucht: ideeënarmoede.

Billy Corgan had na het opdoeken van zijn band een nieuwe opgericht, Zwan, die een aardig album had gemaakt, maar de onvermijdelijke vergelijking met de erfenis van Corgan verloor, en al was opgedoekt voor de band met een tweede kon laten horen wat ze echt in huis had. Toen ging Billy Corgan solo, en maakte hij een werkelijk afschuwelijke plaat.

Vervolgens werd het lang stil, en kondigde Corgan met een paginagrote advertentie in de Chicago Tribune in 2005 aan dat hij wilde wat menige popjournalist hem tot zijn ergernis al had voorgehouden als enige optie toen hij zijn solodraak lanceerde: een reünie van de Smashing Pumpkins.

Maar ja. Het laatste album van de Pumpkins was een loodzware bombastbom. En al snel bleek dat Corgan het begrip reünie nogal oprekte: van zijn drie medebandleden kwam er maar één terug, drummer Jimmy Chamberlin, eerder ontslagen vanwege zijn door verslaving ingegeven onhandelbaarheid.

Die Chamberlin mag op Zeitgeist drummen zoals eigenlijk alle rockdrummers zouden willen drummen als andere bandleden ze niet in bedwang zouden houden. Het is jongetjesdrummen: meppen en rammen maar. In Starz mishandelt hij zijn bekkens al, maar in het nummer daarna, United States, is de lol hoorbaar nog groter: dat nummer loopt uit op een duel tussen Chamberlin en Corgan. En Corgan grijpt terug naar niet alleen de jaren zeventig, maar ook de jaren tachtig, volgens veel muziekliefhebbers zo ongeveer de Middeleeuwen der popmuziek. Gillend zullen ze op de vlucht slaan wanneer Corgan zijn gitaar laat gieren in Bring the Light, het meest kitscherige nummer uit de geschiedenis van de Smashing Pumpkins, maar tegelijk een zeldzame proeve van spelplezier. Had Billy Corgan haar, dan zou het hier wapperen.

Nee, Zeitgeist is niet het hoogtepunt uit het oeuvre van de Smashing Pumpkins. Bepaald niet, zelfs. De teksten lijken iets te willen zeggen over de wereld anno 2007, maar het meest positieve dat er over valt op te merken, is dat het is gelukt ze soms te laten rijmen.

Zeitgeist is geen achterhaalde plaat, het is een ouderwetse plaat. En tegelijk maakt hem dat ook zo onweerstaanbaar: Zeitgeist klinkt alsof Billy Corgan zijn eigen favoriete muziek speelt.

Smashing Pumpkins, Zeitgeist (Warner)