Speciaal voor het kunstwerk Colored Sculpture (2016) is een grote zaal van het Stedelijk Museum ingericht als podium. In de stalen constructie die tot het plafond reikt en waar boxen en kabels aan bevestigd zijn wordt al wekenlang opgetreden: door een pop, een jongenspop met het griezelige voorkomen van Chucky en de guitigheid van Dennis de Menace. Hij danst en hij huppelt, benut de hele ruimte, maar op het moment van mijn binnenkomst slepen zware kettingen, waar hij met handen en voeten aan gebonden is, hem langzaam over de grond. De jongen piept, hij is gemaakt van rubber, en zijn felgekleurde hoofd en ledematen stuiteren over de vloer voor hij omhoog getild wordt, even in elkaar zakt, en dan in een rechte lijn de lucht in gaat. Zijn lijf vouwt zich uit, zijn tenen komen los van zijn voeten, zijn vingers van zijn handen, en daar hangt hij, weerloos, met schrammen in zijn gezicht, afgeranseld. Het tikkende geluid van oprollende kettingen doet denken aan een wagentje op een achtbaan dat zijn hoogste punt bereikt, even stilhoudt en dan in volle vaart naar beneden stort. Van het rode haar op het hoofd van de pop is al behoorlijk wat verf af gesprongen.
Het Stedelijk introduceert de Amerikaan Jordan Wolfson (1980) als een kunstenaar die inspiratie vindt in de digitale samenleving. Colored Sculpture sluit aan bij de performancekunst die de afgelopen jaren in het museum te zien was en is als beeld een toevoeging aan allerhande vreemde schepsels. De avatar van Ed Atkins bijvoorbeeld, een digitale creatie die te omschrijven viel als melancholisch, pathetisch en aandachtsziek. Of de schaduwfiguren die Jon Rafman opdiepte uit online subculturen en presenteerde in een tentoonstelling die de vraag opwierp waar menselijkheid eigenlijk ophoudt te bestaan. Wolfson is de eerste om zijn ‘vondst’ fysiek gestalte te geven, te laten dansen op een melodie die afwisselend meeslepend (‘When a man loves a woman’) en helemaal afwezig is. Zijn pop is een ‘animatronic’, een bewegende sculptuur die door computers gedreven wordt en is uitgerust met de techniek om contact te maken met mensen. Dat gebeurt in de grote blauwe ogen die je willen verleiden in een gezicht dat verder vertrokken is van walging. Ze fungeren ook als kleine videoschermen en zouden zijn uitgerust met gezichtsherkenning.
Colored Sculpture is het perfecte kunstwerk voor een tijd die de waarheid voorbij is, waarin illusie, schone schijn en leugens regeren en nieuwe technologieën iedereen in de gaten houden. De pop van Wolfson is een verleidelijke slechterik – wij staan erbij en kijken ernaar.
De tentoonstelling omvat verder videowerk en een aantal ‘digitale wandobjecten’, collages waarin diverse lagen werkelijkheid zijn samengeperst. Maar het zijn de blauwe ogen die Wolfson zijn pop gaf die hier de show stelen. Dit is de laatste week dat die zijn dans in het Stedelijk Museum zal opvoeren. Dan kan het rubber van de vloer gepoetst worden en begint de tweede voorstelling van deze tentoonstelling. Female Figure (2014) gaat voor ons dansen, en knipogen via de spiegel voor haar.
Jordan Wolfson: Manic / Love / Truth / Love. Deel 1 is t/m 29 januari te zien. Deel 2 van 18 februari t/m 23 april. Stedelijk Museum, Amsterdam; stedelijk.nl