Blender

Ooit maakten twee van de beste hiphopartiesten aller tijden, Dr. Dre en Nas, een groepsalbum – en het resultaat klonk saaier dan al hun solomateriaal. Toen Jay-Z en R. Kelly iets na de eeuwwisseling gingen samenwerken, leverde dat de zwakste nummers uit hun enorme oeuvres en een compleet mislukte tournee op, waarbij R. Kelly van het podium holde omdat hij zich bedreigd voelde, vervolgens door iemand van Jay-Z’s crew met pepperspray werd aangevallen, waarna ten slotte een eindeloos spel volgde van disses en rechtszaken.

Zulke fiasco’s – er zijn er veel meer, zeker binnen de hiphopwereld – lijken haast onvermijdelijk wanneer twee grote, creatieve ego’s de handen ineenslaan. Alleen al hierom is Scaring the Hoes een uitzonderlijk album. Rappers Danny Brown (1981, Detroit) en Jpegmafia (1989, New York) hebben als soloartiesten al een flinke staat van dienst, met beiden een imposant, onaangepast, soms overvol geluid, maar op dit samenwerkingsalbum stuwen ze elkaar tot nieuwe hoogtes.

Waanzinnige chaos, misschien laat Scaring the Hoes zich zo het beste omschrijven. De producties, gemaakt door Jpegmafia, zijn voortdurend in beweging: stuiterende elektronicabeats worden afgewisseld met flarden pop, kletterende drums veranderen in snerpende gitaren of warme soul, en moeiteloos worden de wonderlijkste samples ingevoegd, uit vergeten speelfilms of anonieme YouTube-uithoeken. De basis van het nummer Garbage Pale Kids wordt gevormd door een brabbelend kinderstemmetje, dat steeds één zin herhaalt – blijkbaar duikelde Jpegmafia dat op in een Japanse vleesreclame uit 1985. Vlak daarna wordt een snipper van Kelis’ hit Milkshake effectief vervormd tot beukende housebeat.

Die veelheid is overweldigend, er zitten meer ideeën in deze veertig minuten muziek dan de meeste artiesten in een heel oeuvre bijeen krijgen. Maar vooral indrukwekkend is hoe deze wervelwind van geluid net niet uit zijn voegen barst. Hoe logisch het geheel blijft klinken. Hoe perfect getimed de paar kalmere tonen zijn, alsof Brown en Jpegmafia de luisteraar dan even de mogelijkheid gunnen om op adem te komen.

Voor de meeste rappers zou deze muziek amper als potentiële hiphopbeat klinken, maar Jpegmafia en Brown, met diens kenmerkende schelle stem, blinken uit: vol overgave zijn ze aan het rappen, zingen, praten, schmieren. Over drugs en religie, over hun hekel aan collega’s, over alles door elkaar. Refreinen zijn er amper, de nummers duren nooit lang, en veel teksten zijn net zo verbrokkeld als hun muzikale omlijsting.

Maar juist in dat fragmentarische schuilt de kracht. Dit is wanorde van het hoogste niveau; niet geposeerd, niet tot op het bot uitgedacht, maar met een overdonderende frisheid. Je hoort van begin tot eind hoe leuk ze het vonden om zich samen uit te leven; twee grote artiesten die elkaar niet dwarsbomen of hun beste ideeën stiekem voor zichzelf bewaren, maar die al hun oprispingen, associaties, stijlen, ergernissen, grappen, gevoelens en verwijzingen in een blender hebben gegooid – en dit is het overrompelende resultaat.