Sarajevo – ‘Wil je wat adrenaline voelen?’ vroegen de Bosnische Serviërs hem. De eerste keer dat de militairen hem meevroegen op ‘safari’ kan hij zich nog goed herinneren. Tot in detail vertelt de getuige hoe de groep in een jeep naar de posities reed, de scherpschutter daar alles in gereedheid bracht en hoe de rijke westerling een persoon neerschoot. Hij is in shock, maar de volgende keer meldt hij zich vrijwillig aan om weer mee te gaan. ‘Ik was geïntrigeerd door het soort mensen dat hiertoe in staat is.’ Af en toe neemt het anonieme silhouet van de getuige een trek van zijn sigaret. Bijvoorbeeld als hij vertelt hoe er gericht op kinderen werd geschoten. Daarvoor betaalden de buitenlanders de hoofdprijs.

Sinds de aankondiging van de documentaire Sarajevo Safari zijn Bosniërs verbijsterd dat er blijkbaar nóg gruwelijkere verhalen uit hun oorlog te vertellen zijn dan ze zich ooit hadden kunnen voorstellen. ‘Ik heb veel films gemaakt in mijn carrière, maar geen enkele is zo donker en pessimistisch als deze’, zegt de Sloveense regisseur Miran Zupanič. Al eerder doken soortgelijke verhalen op. Er is een video van de Russische schrijver en poëet Eduard Limonov, die tijdens een bezoek in 1992 aan de Bosnisch-Servische leider Karadžić koelbloedig een rits kogels vanuit de bergen Sarajevo inschiet. Ook was er een getuigenis van een voormalige Amerikaanse marinier, die zegt dat buitenlanders hoge bedragen betaalden voor georganiseerde reizen naar de Bosnische hoofdstad voor deze lugubere activiteit. Maar in deze documentaire spreekt voor het eerst iemand die erbij was en die met eigen ogen heeft gezien hoe de kogels van Amerikanen, Canadezen en Russen onschuldige burgers raakten.

Waren deze rijke mensen zo verveeld geraakt door vrede dat ze de wetteloosheid van oorlog opzochten om ongestraft te kunnen doden? De film roept meer vragen op dan dat er antwoorden zijn. De moeder van de éénjarige Irina zal zich altijd blijven afvragen of haar dochter de trofee is geworden van een gewetenloze schutter. De documentaire wordt gezien als nieuw bewijs van oorlogsmisdaden. Het is geen verrassing dat de Bosnisch-Servische veteranen Sarajevo Safari een leugen noemen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan deze misdaden en het organiseren hiervan ooit berecht zullen worden. Volgens regisseur Zupanič gaat het om een ‘kleine en mysterieuze cirkel van mensen’ en zij zullen elkaar de hand boven het hoofd houden.