Sarajevo – Weinig films werden zo’n icoon voor een stad als Walter verdedigt Sarajevo. De film uit 1972 over het verzet in de Bosnische hoofdstad tegen de nazi’s is een culthit. De punchline ‘das ist Walter’ staat op veel muren van Sarajevo te lezen.
De verslagen Duitsers geven daarmee aan het einde van de film toe dat ze niet zijn opgewassen tegen de vereende bevolking van de stad. Moderne varianten zoals ‘Walter komt terug’ doen het nog altijd goed als motto van burgerlijke ongehoorzaamheid in Bosnië. De punkband Dubioza Kolektiv schreef er een nummer over.
Maar Sarajevo is niet de enige plek waar Walter populair is. De film is een spectaculaire hit in China, wat hem direct tot een van de meest bekeken films aller tijden maakt. Zowel de Chinese premier als de Chinese president is fan. Toen acteur Ljubisa Samardzic voet in China zette, stonden duizenden mensen op het vliegveld en scandeerden zijn pseudoniem uit de film, vertelde hij aan Al Jazeera. De eigenaar van een van de betere Chinese restaurants in Belgrado vestigde zich ooit in Joegoslavië vanwege Walter, hij had de film tien keer gezien. De film inspireerde in China zelfs een biermerk: Valter Beer.
En nu komt Walter daadwerkelijk terug, verlost van de gedateerde filmtechniek uit de jaren zeventig. Producent China Star Media ziet brood in een nieuwe versie. ‘In China leven nu zo’n 1,3 miljard mensen en de helft van hen heeft Walter verdedigt Sarajevo gezien, zegt Bing Xiang van het mediahuis. Als een wat geliktere versie van de film de andere helft ook mee kan krijgen, is de investering van zeven miljoen euro een schijntje.
Bosnië verheugt zich over de Chinese aandacht. Afgesproken is dat minimaal vijf miljoen euro uit het budget in Bosnië zal worden besteed, een serieuze impuls voor de filmindustrie in het land. Daarnaast is natuurlijk de kans groot dat Chinese toeristen de legendarische stad zelf eens willen zien. Chinezen zijn de afgelopen jaren de belangrijkste toeristenmarkt ter wereld geworden. De combinatie van economische groei en vergrijzing betekent veel gepensioneerden met tijd én geld. Het reisbureau M97-tours nam daar alvast een voorschot op met een Walter-stand op de toeristenbeurs in Peking, geïnspireerd op de film. ‘Heel veel bezoekers herkenden Walter, ook mensen die nog nooit van Bosnië hadden gehoord’, zegt directeur Adnan Kaljanac. ‘Ik kreeg stapels aanvragen voor tours door de regio.’