‘Ratatatatata. Fuzil sig sauer, pistola uzi, rifle GB: kijk maar uit politiemannetje.‘
De Funk Carioca uit de sloppen van Rio de Janeiro is doorspekt met wapengekletter en teksten over geweld tussen politie en drugsbendes. Als er geen schoten worden gelost in het mengsel van hiphop, miami bass en Braziliaanse percussie dan spettert de seks wel in het rond. In de sloppen van Rio gaan de bailes funk-feesten door tot in de vroege morgen.
Als ze tenminste niet worden lastiggevallen door de politie. Funk waarin het geweld wordt bezongen, is verboden. Dat zou de ‘apologie van de misdaad’ zijn, een misdrijf op zichzelf, volgens het wetboek van strafrecht van 1940.
In mei 2013 luisterde Paulo de Oliveira (26) samen met een paar vrienden op een pleintje in de sloppenwijk Chapéu Mangueira naar verboden funk, oftewel proibidoes. Oliveira werd opgepakt. Zijn zaak kwam onlangs voor de rechter.
De uitspraak deed veel stof opwaaien. In zijn oordeel vergeleek rechter Marcos Augusto Peixoto de onderdrukte funk met de vervolging van de muziek van de intellectuele zanger Chico Buarque ten tijde van de dictatuur (1964-1985): ‘Chico Buarque heeft zoveel proibidoes geschreven dat hij zich moest verschuilen achter een pseudoniem. Die censuur heeft zich nu gekeerd tegen muziek die niets anders doet dan het dagelijks leven in de sloppen tekenen.’
De rechter sprak Oliveira vrij van vervolging (er was een taakstraf geëist). Maar de politie bracht meteen een perscommunicatie naar buiten, waarin ze stelt gewoon verder te gaan met het bestrijden van de proibidoes: ‘Zolang de apologie van de drugshandel als misdaad wordt beschouwd binnen de wet, zal de politie zich van haar taak kwijten.’
Daar is niet iedereen het binnen de politie mee eens. Een recalcitrante politiechef, Orlando Zaccone (die rechten studeerde) reageerde tegen de krant O Globo: ‘Ik zie niet hoe het weergeven van een werkelijkheid (het geweld in de sloppen – sb) een gevaar voor de openbare veiligheid kan veroorzaken. Wat de openbare orde verstoort is niet de funk proibidao, maar het verbod (op drugs – sb). Verbieden brengt misdaadbendes voort. Je ziet toch ook niemand met een mitrailleur een bar of een apotheek beschermen? In de sloppen worden de mensen ook nog eens gestraft als ze het erover durven te hebben.’