Rio de Janeiro – ‘De butler uit de horrorfilm’ heette Michel Temer (78) nog in mei vorig jaar. Toen plantte hij het mes in de rug van de gekozen president Dilma Rousseff van de linkse Arbeiderspartij. Met hulp van een corrupt parlement liet hij haar afzetten en werd zelf president. Inmiddels is Temer niet meer de butler maar de regisseur van de griezelfilm die zich in Brazilië afspeelt. Nergens ter wereld is een leider zo impopulair als Temer in Brazilië. Maar hij gedraagt zich als de zonnekoning. Beschuldigend wijst hij met zijn vinger naar de bevolking die de diepste economische crisis in tachtig jaar te verduren heeft: ‘Herauten van het catastrofisme’, buldert hij. ‘Vanaf mijn eerste dag als president straal ik efficiëntie en transparantie uit. Nog nooit is het geld van de belastingbetaler met zoveel respect behandeld.’
Nooit is er in Brazilië crimineler omgegaan met belastinggeld dan nu. De kosten van salarissen voor politieke benoemingen rijzen de pan uit, terwijl Temer de sociale uitgaven tot 2036 met een grondwetswijziging heeft bevroren. ‘Desastreus en volstrekt onbetamelijk’, noemde de VN-rapporteur extreme armoede dit. ‘Het meest asociale beleid ter wereld.’
Temer kan alleen aan de macht blijven door corruptie. De meerderheid van de parlementariërs en ministers heeft aanklachten tegen zich lopen. Justitie beschuldigt Temer ervan de grote ‘chef’ van deze ‘criminele bende’ te zijn. Keer op keer wordt hij betrapt. Nu weer heeft het grootste Braziliaanse vleesbedrijf een bandopname van hem waarop hij vier miljoen euro aan steekpenningen eist in ruil voor een belastingtarief van 0,01 procent. Dan weer is er een bandje waarop te horen is hoe hij het onderzoek van justitie saboteert. Omdat hij als president ‘onschendbaar’ is, moet er toestemming van het parlement komen om hem te berechten, maar de dames en heren afgevaardigden zijn eveneens corrupt en ‘onschendbaar’. In de koehandel van de Braziliaanse politiek gaf Temer in augustus voor miljarden aan nutteloze bruggen, wegen en andere politieke hebbedingetjes aan de parlementariërs weg in ruil voor hun ‘nee’.
Afgelopen week, toen het parlement op een tweede serie aanklachten tegen Temer ‘nee’ moest zeggen, kwam de meest cynische scène uit de Temer-film. Om de tweehonderd stemmen van de lobby van grootgrondbezitters te winnen zette hij een streep door het verbod op slavenarbeid. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie ilowerken in Brazilië nog meer dan tweehonderdduizend mensen als slaaf.