Londen – De eerste hulp van St Thomas’ Hospital was op de late maandagavond vrijwel uitgestorven. In het Londense ziekenhuis waar artsen ruim anderhalve maand geleden Boris Johnson verpleegden, zat ik met vrouw en zoon te wachten op de specialist. De kleine had een medisch probleem en behoefde met spoed een kijkoperatie. Normaal gesproken zou het ziekenhuis ook op dit late uur druk zijn, maar nu hadden de verpleegkundigen en artsen het rustig. De operatie verliep goed en het personeel, uit alle hoeken van de wereld, was fantastisch.

De lege wachtkamers leiden ook tot zorgen. Tijdens de coronacrisis is de National Health Service veranderd in een National Covid Service. Ziekenhuizen hebben behandelingen geannuleerd, zelfs voor kankerpatiënten. Tegelijkertijd heeft het Stay Home-credo van de regering goed gewerkt en zijn ziekenhuizen als de pest gemeden. Onbegrijpelijk is dat de speciale coronaziekenhuizen die de regering had laten bouwen grotendeels leeg zijn gebleven, terwijl dat juist een kans was om bestaande ziekenhuizen gewoon te kunnen laten draaien.

De vrees is dat het lockdownbeleid een verborgen dodental met zich meebrengt van patiënten die niet zijn geholpen. De nhs-bazen hebben patiënten inmiddels gesmeekt om terug te komen, zo te zien met weinig succes. Het Institute for Fiscal Studies voorspelt dat de aanstaande recessie zal zorgen voor een toename van zowel fysieke als geestelijke gezondheidsproblemen. Dat geldt nog sterker in een samenleving waar mensen geacht worden afstand te bewaren.

Steeds vaker klinkt dan ook de vraag of de lockdown niet erger zal blijken te zijn dan de kwaal. In het VK worden nu vergelijkingen getrokken met de half vergeten Hongkonggriep die de wereld eind jaren zestig in twee golven plaagde. Het leven op het eiland ging gewoon door, al werd vanwege het grote aantal griepgevallen een voetbalwedstrijd afgelast (Fulham-Preston) en werd de melk te laat bezorgd. Het dodental was ongeveer even hoog als bij covid, en ook toen trof het vooral ouderen.

‘Ik kan me het goed herinneren’, zegt de gepensioneerde huisarts Patrick Beauchamp uit Derbyshire, ‘ik bezocht zo’n veertig patiënten per dag. Veel gevallen met ademhalingsklachten. Een van mijn patiënten overleed, een oudere kerel.’ Van een lockdown was evenwel geen sprake, zegt Beauchamp. ‘Het leven ging door en de overheid speelde een bescheiden rol. De bevolking had een behoorlijke weerstand, het was de oorlogsgeneratie. Dat zeggende, die covid is een gemenerik, hoor.’