Broederstrijd

Drie jaar geleden regisseerde Guy Weizman (Club Guy & Roni) de klassieke tekst De twaalf gezworenen bij het Noord Nederlands Toneel. Een sensatie was dat. Door de fysiek gedurfde mise-en-scène op zwenkende, door de acteurs voortbewogen hoge platforms. Over de twijfel als kracht versus het gemakkelijke gelijk van de viskar ging die voorstelling. Guy Weizman is ondertussen in Groningen artistiek eindverantwoordelijk. Vorig seizoen bewerkte hij een filmscenario over dansmarathons tot fascinerend theater. Salam is zijn volgende zet op de speelvloer. Een beheerst vormgegeven kermis over een wereld in chaos, op basis van een oerconflict uit de Oude Boeken: de broederstrijd tussen de jongen die geofferd moest worden (Isaak) en de jongen die met zijn moeder de woestijn in werd gestuurd (Ismail). Onder aartsvaderlijk toezicht van Abraham. Of Ibrahim. Het is maar net aan welke kant van de woestenij u leeft. Of geboren bent.

Van het theater van Weizman kun je zeggen dat de ingrediënten afzonderlijk bekend zijn, maar elke nieuwe cocktail nog niet. De muziek van ASKO|Schönberg klinkt hier bijvoorbeeld bijna vertrouwd, maar de arrangementen en de manier van instrumenteren zetten je oren op steeltjes. De dansers van Guy’s ‘Club’ zijn goed als altijd, maar hier op een andere manier wild en losgeslagen. Het rood in de vorm is roder dan bij De twaalf gezworenen maar vooral hoeriger, stoffiger, grimmiger. De regie mikt op oorlog en anarchie, maar houdt de touwen van de beheersing stevig in handen. De tekst van Salam is van de Vlaams-Marokkaanse auteur Fikry El Azzouzi, dezelfde schrijver die onlangs meeschreef aan de intrigerende ‘interculturele’ monoloog/briefwisseling Alleen van Sara De Roo bij STAN. Het hart van de broedertwist over ‘de mens als bloeddorstig misverstand’ loopt bij hem zo:

‘Isaak Ik weet waar ik bij wil horen.
Ismail Je weet niet eens wie je zelf bent. Je verbergt je twijfel achter glimmende reclameslogans en democratie. Je rooft de wereld leeg, geeft ons de restjes, en noemt dat vooruitgang. Zodat jullie de gevolgen van jullie handelen niet onder ogen hoeven te zien.
Isaak Ik hoor niet tot een volk dat zichzelf laat ontploffen. Als wij iets doen, doen we dat op een beschaafde manier.
Ismail Nee, jullie zijn pervers. Viespeuken. Je neukt alles wat zich niet kan verweren.
Isaak Ga je me nu stenigen? Omdat ik neuk.
Ismail Je noemt mij een schapenneuker.
Isaak Je moet wel een beetje tegen een stootje kunnen als je hier bij wilt horen. Humor, broer.’

Toegegeven, ik heb dialogen in de stallen van Weizman & Co wel eens scherper gehoord. Bram van der Heijden en Mohammed Azaay moeten veel acteervuur uit de kast trekken om een op papier al een beetje verloren wedstrijd nog lucht in te blazen. Dat lukt aardig. Jack Wouterse is als stervende Abraham overigens het bruisende centrum van deze theateravond. Blijven volgen dus, die onnavolgbare verhalenvertellers uit Groningen.