Londen – Het had een feest moeten worden: de opening van de Elizabeth Line, de nieuwe oost-westlijn van het Londense metronetwerk. Maar vorige week kwam het bericht dat de afronding van het grootste infrastructuurproject van Europa een jaar is vertraagd. En zevenhonderd miljoen euro duurder dan voorzien. Gemeenteraadsleden achten burgemeester Sadiq Khan verantwoordelijk voor de tegenvaller en voor de beslissing om de projectmanager een bonus van een half miljoen te geven.
‘Als Khan bestuursvoorzitter was geweest, zou hij zijn ontslagen’, zei het Conservatieve raadslid Andrew Boff. Een andere volksvertegenwoordiger zei dat de gekozen burgemeester ‘slapend achter het stuur zit’. Bij deze beoordeling speelt partijpolitiek mee, maar dat Khan een minder zichtbare burgemeester is dan zijn voorgangers Ken Livingstone en Boris Johnson staat vast. Hij schrijft ronkende persberichten, heeft de Garden Bridge van Johnson geschrapt en vecht Twitter-ruzies uit met Donald Trump. Maar wat is zijn visie?
Hij valt vooral op door de dingen die hij niet doet. Het onderhoud aan de metro is verminderd als gevolg van zijn verkiezingsbelofte om de tarieven niet te verhogen. Fietsers wachten op veiliger wegen, maar Khans fietsbeleid richt zich vooral op inclusiviteit: er moeten meer vrouwen en leden uit etnische groepen gaan fietsen. De bouw van betaalbare woningen valt tegen. Zijn belofte was om er dit jaar 14.000 te bouwen. Uit een rapport van de gemeente blijkt dat het er 1097 zullen worden.
Het is genoeg munitie voor de Tories die hem willen opvolgen, en voor Nigel Farage die ook naar City Hall lonkt. Maar de grootste zwakte van Khan is de straatcriminaliteit. Er gaat geen dag voorbij zonder gewelddadige berovingen door scooterbendes, geen week zonder doodgestoken tiener. De politie wil graag ‘stop and search’ terugbrengen, het omstreden fouilleerbeleid, maar Khan aarzelt. Het is weliswaar een goede manier om messen van de straten te halen, maar het ligt gevoelig omdat vooral zwarte jongeren het doelwit zullen zijn.
In zijn Daily Telegraph-column schreef Boris Johnson dat zijn opvolger ‘deugdsignalen afgeeft terwijl Londenaren sterven op de straten’. Dat is ook de mening van Duwayne Brooks, een vriend van de in 1993 doodgestoken zwarte tiener Stephen Lawrence, die de Labour-politicus wil uitdagen bij de verkiezingen van 2020. Volgens Brooks heeft Khan slechts ogen voor een specifieke locatie in de stad: 10 Downing Street, de ambtswoning van de premier. Dat heeft hij dan wel weer gemeen met zijn voorganger.