AMSTERDAM Het omroepstation CBS en The New York Times melden dat president Bush afgelopen zomer door zijn inlichtingendiensten is gewaarschuwd dat Osama bin Ladens netwerk van plan was Amerikaanse passagiersvliegtuigen te kapen. De waarschuwing stond in een Daily Brief (de samenvatting van de binnen- en buitenlandse veiligheidssituatie die de president elke morgen van zijn Nationale Veiligheidsraad krijgt) uit de maand augustus. Het stuk vermeldde niet dat de vliegtuigen gebruikt konden worden als vliegende bommen.
In een eerste reactie zei woordvoerder Ari Fleischer van het Witte Huis dat de desbetreffende veiligheidsdiensten destijds in verhoogde staat van paraatheid waren gebracht. Hij zei niet om welke diensten het ging. Die verhoogde staat van paraatheid dwong volgens Fleischer de kapers om hun tactiek aan te passen. Ik denk dat het een van de redenen is geweest waarom de kapers gebruikmaakten van stanleymesjes en plastic messen om door de controles te komen. Volgens de dagvaarding van de Amerikaanse Justitie tegen Moussaoui kocht hij zijn twee messen echter al op 3 augustus in Oklahoma City. De kapers Atta en Marouan al-Shehhi kochten de hunne reeds in juni.
Een anonieme medewerker van de CIA zei gisteren in The New York Times dat zijn dienst de president gedurende de zomer van 2001 herhaaldelijk heeft gewezen op het risico van vliegtuig kapingen op Amerikaanse bodem. Toen we het hadden over vliegtuigkapingen bedoelden we traditionele kapingen, geen kapingen waarbij de toestellen in gebouwen werden gevlogen. In de dagelijkse samenvatting was CIA-informatie over dreigende vliegtuigkapingen niet gekoppeld aan hoogst actuele informatie van een FBI-agent over de mogelijkheid van zelfmoordaanslagen. In een memo van eind juli 2001 maande deze agent in Phoenix, Arizona, het FBI-hoofdkwartier om onderzoek te doen naar uit het Midden-Oosten afkomstige mannen die zich hadden aangemeld bij Amerikaanse vliegscholen. In het memo werd de organisatie van Bin Laden expliciet genoemd. De FBI-agent noemde ook de naam van Zacharias Moussaoui, een Fransman van Algerijnse afkomst die naderhand, op 17 augustus, werd gearresteerd op een vliegschool in Minnesota omdat hij er wilde leren vliegen, maar niet opstijgen en landen. De FBI-man schreef ook dat Moussaoui wellicht plannen maakte om een vliegtuig in het World Trade Center te vliegen. In 1995 kaapten Algerijnse islamisten een toestel met de bedoeling het op Parijs te laten neerstorten.
Het bestaan van het FBI-memo was al maanden bekend, maar de volledige, explosieve inhoud bleek pas onlangs toen stafmedewerkers van het Congres het opvroegen. Het Congres bereidt hoorzittingen voor over de aanvallen van 11 september en het falen van de inlichtingendiensten. Het onderzoek is enkele malen uitgesteld omdat cruciale informatie van de CIA en de FBI niet beschikbaar werd gesteld. Inlichtingenbronnen vertelden The New York Times dat counterterrorisme-agenten het FBI-memo hebben bekeken, maar geen actie ondernamen naar aanleiding van de belangrijkste aanbeveling, die inhield dat het Bureau werd aangespoord informatie te verzamelen over de visa-aanvragen ingevuld door buitenlandse studenten die toegang zochten tot vliegscholen. De FBI kondigde gisteravond de oprichting aan van een super squad waarin het wereldwijde terrorisme-onderzoek zou moeten worden ondergebracht.