Rome – Op dinsdag 18 januari is het zo ver. Dan opent de online veiling van het ‘Casino dell’Aurora’, het Huis van de Dageraad in het hart van Rome, met de enige plafondschildering die bestaat van Caravaggio. Zo is het bepaald door een Italiaanse rechter, na ruzie onder de erven Ludovisi-Boncompagni: aan de ene kant de nazaten van de laatste prins Nicolò, die stierf in 2018, aan de andere kant zijn derde vrouw, de Amerikaanse Rita Jenrette. Het Huis van de Dageraad is geschat op een waarde van 471 miljoen euro, de inlegprijs is 353 miljoen, de veiling blijft 24 uur open.

Het idee dat deze parel van de Barok in handen kan komen van een Russische multimiljardair of een Arabische oliesjeik heeft na aanvankelijke onverschilligheid toch ophef veroorzaakt. Een online petitie op Change.org tegen de verkoop is door 35.000 mensen ondertekend, de Italiaanse minister van Cultuur heeft een brief geschreven aan premier Mario Draghi en aan de minister van Financiën met de vraag wat hieraan gedaan kan worden. In de petitie wordt gevraagd om een deel van het enorme bedrag van het Europese Herstelfonds dat Italië zal krijgen hieraan te besteden. Of dit mogelijk is is nog de vraag, zoals het ook nog de vraag is of het Italië überhaupt gaat lukken om aan alle voorwaarden voor het innen van het Herstelfonds te voldoen.

Er moet eerst een bod door een privé-partij worden gedaan, dan pas kan de Italiaanse staat zijn ‘recht op de eerste weigering’ doen gelden. Zo is het bepaald door de rechter, om een marktconforme prijs voor deze schat aan de Via Lombardia te kunnen afdwingen. Het gaat niet alleen om de schitterende plafondschildering van Caravaggio uit 1597, maar ook om de fresco’s van Guercino, met de kar van de Dageraad waaraan de villa zijn naam ontleent.

Het probleem is de schatting van het online veilinghuis, die veel te hoog is, volgens kenners. Op die manier wordt de Italiaanse staat gedwongen een prijs te betalen die bijna niet op te hoesten is. Als de veiling geen biedingen oplevert – de stille hoop van de minister van Cultuur Dario Franceschini – moet opnieuw worden bepaald wat nu de procedure wordt. Maar als er wél een bod komt, zal de Italiaanse staat zich daarbij moeten aanpassen. Na sluiting van de veiling heeft de staat zestig dagen de tijd om te handelen.