Rome – Hij staat in de top-tien van meest gezochte gestolen kunstwerken ter wereld: Caravaggio’s Natività (Geboortetafereel), een doek van twee bij drie meter uit 1609.

In 1969 werd het gestolen uit het Oratorium van San Lorenzo in Palermo, sinds vorige maand hangt het weer op zijn plek boven het altaar. Niet het echte doek uiteraard, maar een hightechkopie in olieverf die is gemaakt door Factum Arte, een laboratorium in Madrid dat de Caravaggio heeft weten te reproduceren aan de hand van slechts één kleurenfotootje van vier bij vijf centimeter en een aantal zwart-witglasdrukken uit de jaren vijftig.

Aan het spectaculaire resultaat is een jaar gewerkt door een team van kunstenaars, restaurateurs, kunsthistorici, computeringenieurs en software-wizzards. Totale kosten van de operatie: slechts honderdduizend euro, betaald door het Italiaanse betaalkanaal Sky Arts, dat vanaf 6 januari de film van de operatie Mystery of the Lost Caravaggio de ether in stuurt.

Het mysterie van de verdwenen Caravaggio is altijd met grote trots geclaimd door Cosa Nostra, de Siciliaanse tak – tevens bakermat – van de maffia. De Natività stelen was een fluitje van een cent, uit het onbewaakte kerkje met het vermolmde slot. De trots geldt het feit dat het heiligste tafereel, de geboorte van het Jezuskind van Caravaggio, nu al al die jaren in handen is van de Onorata Società, de Geëerde Maatschappij, zoals Cosa Nostra zichzelf noemt. Talloze gearresteerde godfathers en hun handlangers hebben het doek van Caravaggio tijdens verhoren als een worst voorgehouden aan onderzoeksrechters. We weten waar hij is, maar we zeggen het niet. Hij zou aan de muur hebben gehangen bij geheime top-ontmoetingen van Cosa Nostra, hij zou gebruikt zijn als bedmatje door de baas der bazen Totò Riina, hij zou in een stal liggen en zijn aangevreten door ratten en varkens, hij zou verbrand zijn, hij zou verdwenen zijn, hij zou weer gevonden kunnen worden.

De maffia is altijd gevoelig geweest voor kerkelijke symbolen. Wie er goed is of fout bepaalt alleen de Oppermachtige, zeker niet jullie van de staat. De symboolwaarde van de verdwenen Caravaggio is voor Cosa Nostra van veel grotere waarde dan zijn geldelijke waarde, die op dertig miljoen wordt geschat. Het verdwenen doek is de heilige graal die al 46 jaar wordt ingezet in het kat-en-muis-spelletje met de staat.