Shanghai – Geen Chinees is het ontgaan: het project Yi Dai, Yi Lu, oftewel One Belt, One Road, brengt de wereld welvaart, geluk, gezondheid en vrede. Van de haven in Antwerpen tot overslagbedrijven in Kazachstan – samenwerken met China levert alle landen voordeel op. Yi Dai, Yi Lu, tegenwoordig ook in gebruik als handig acronym obor, is China’s visitekaartje in den vreemde. Het heeft veertig miljard dollar uitgetrokken voor projecten waaraan het een obor-label hangt.
De teleurstelling is daarom ook groot dat bij de obor-conferentie van komend weekend maar weinig zwaargewichten acte de présence geven. Jazeker, Vladimir Poetin, Aung San Suu Kyi en Joko Widodo zijn erbij, maar Theresa May, Angela Merkel en François Hollande laten verstek gaan. Slechts één G7-afgevaardigde maakt de reis naar Beijing: de Italiaanse premier Paolo Gentiloni.
Volgens diplomatieke bronnen hadden sommige Europese politici moeite met de gastenlijst, waarop ook de omstreden Filippijnse president Duterte staat. Sowieso bekijken westerse leiders het obor-project met enig wantrouwen. Is obor een paard van Troje? Wil China zo haar machtsbasis uitbreiden? Deskundigen menen dat sommige Centraal-Aziatische economieën inmiddels volledig afhankelijk zijn van de Chinese investeringen.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi zei dat hij niet te veel achter de afwezigheid van westerse zwaargewichten wil zoeken. ‘Dit is een forum voor economische samenwerking, een platform voor internationale samenwerking waar iedereen naar uitkijkt en aan mee wil werken.’
Voor China is obor vooral een economisch project. Door meer internationale spoorlijnen kan China de binnenlandse overcapaciteit kwijt. Grote hervormingen, waarbij ontslagen zouden vallen, worden zo nog even uitgesteld.
Toch speelt ook gewone machtspolitiek een rol. Er staan bijvoorbeeld ook investeringen op het programma in de Pakistaanse kant van de omstreden regio Kashmir. Volgens Wang mag India ook best meedoen aan obor, maar op de deelnemerslijst schittert de Indiase premier Modi door afwezigheid. Gelukkig voor de Chinese president Xi Jinping willen westerse leiders graag de relaties met China aanhalen, nu de onberekenbare Trump in Washington aan het roer staat. Die zo gewenste inbedding in de internationale status-quo komt dus er wel, maar qua timing heeft Beijing nu even flinke pech.