Voor dit jaar ligt er driehonderd miljoen ton mais, rijst en tarwe te wachten op verwerking en consumptie. Terwijl de regering trots is op de enorme voorraden maken deskundigen zich zorgen.

Om boeren inkomenszekerheid te geven, geldt er sinds jaar en dag een vaste graanprijs. Het gevolg is dat er almaar door geproduceerd wordt, ongeacht de vraag. Greenpeace luidt de noodklok over de oververmoeide grond, die tussen twee oogsten amper tijd krijgt om te herstellen. ‘Ongezonde aarde leidt tot zieke insecten en gewassen. Maar als er daardoor nóg meer mest moet worden gebruikt om de productie te garanderen, is het een vicieuze cirkel’, zegt onderzoeker Wang Jing van Greenpeace.

Die vaste prijs leidt ook tot andere problemen. Door stijgende arbeidskosten houden boeren onder de streep minder over. En de graanprijs in het buitenland is gedaald, waardoor smokkelaars op het idee zijn gekomen rijst en tarwe uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten te halen. Het ministerie van Landbouw schat dat afgelopen jaar vijftig miljoen ton onnodig aan de nationale voorraad is toegevoegd.

De Chinese regering hecht veel waarde aan de voorraad. Een voorstel om 133 miljard vierkante meter Chinese grond braak te laten liggen om te herstellen, werd afgewezen omdat vruchtbare grond daarvoor te schaars zou zijn. Andere deskundigen stellen voor in te zetten op gewassen zoals groenten of fruit, waar een hogere marge op zit, of om de vaste prijs los te laten en de markt zijn werk te laten doen.

De reserves blijven echter niet eindeloos goed. Zhao Lijun kocht voor zijn fabriek 23.800 ton rijst. Toen de bestelling werd afgeleverd ‘rook die muf en was de kleur anders’ dan die van verse rijst, zo schrijft de China Daily. Waarop Zhao verklaarde dat dit trucje ‘heel gebruikelijk’ is onder staatspakhuizen. De bedoeling is dat pakhuizen hun voorraad roteren: de oudste rijst gaat er als eerste uit. Doordat nu de suggestie wordt gewekt dat de voorraden moeten slinken en de vrije markt meer te zeggen krijgt, zouden eigenaren van de pakhuizen snel van hun oude rijst af willen. Met alle gesjoemel van dien.