Kiev – Vlak bij het treinstation van de Oekraïense hoofdstad Kiev bevindt zich een chocoladeparadijs. Snoepgoedgigant Roshen heeft hier een enorm warenhuis met chocolade in alle vormen, maten en smaken. De export van dit Oekraïense miljardenbedrijf gaat de hele wereld over, natuurlijk ook naar de omringende (Russisch sprekende) landen, waar Roshen een begrip is.

Maar volgens Rusland is er wat mis met de chocolade van Roshen. Sommige ingrediënten komen niet met de labeling overeen, wat gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid. Dus vaardigde de Slavische broeder van Oekraïne een importverbod uit. Omdat een uitvoerige Russische controle pas komend najaar plaatsvindt, raakt deze maatregel Roshen hard in de portemonnee; het verlies zou nu al zo’n negentig miljoen euro zijn.

Na recente gevechten over gas en kaas is nu de Oekraïense chocolade het mikpunt. En dat terwijl de landen wat handel betreft enorm van elkaar afhankelijk zijn; zo koopt Rusland 25 procent van de Oekraïense exporten.

Het chocoladeconflict heeft zelfs geleid tot een kleine handelsoorlog. Twee weken geleden kwam geen vrachtwagen of treinwagon met Oekraïens bier, staal of fruit meer de Russische grens over. Daarop besloot ook Oekraïne maar om de grenzen te sluiten voor de import en doorvoer van onder meer graan en veevoer.

Volgens politieke analisten maken het chocoladeconflict en de toenemende importbannen deel uit van het nieuwste pressiespel van Moskou. Rusland wil Oekraïne graag als lid zien van de Douane-Unie (met Wit-Rusland en Kazachstan), de economische tegenhanger van de Europese Unie. Oekraïne is echter in verregaande onderhandelingen met de EU over een vrijhandelsverdrag. En dat zint het Kremlin niet.

Dat in eerste instantie de chocolade van Roshen de klos is, lijkt ook een strategische zet. Roshen wordt geleid door Petro Porosjenko, een pro-Europese politicus die onlangs nog in Brussel een gesprek had met Stefan Füle, de EU-commissaris voor Uitbreiding. Een adviseur van de Russische president Vladimir Poetin, Sergej Glazjev, heeft al aangegeven dat Oekraïne meer ‘tijdelijke blokkades’ tegemoet kan zien als het vrijhandelsverdrag, waarschijnlijk in november, een feit zou worden. ‘Toevallig’ is dat ook de periode dat de Russen uitkomst over de schadelijkheid van Roshen-chocolade willen geven.

Dat een EU-woordvoerder het economisch dreigement van Rusland onacceptabel noemt, deert Glazjev niet. ‘Toenadering tot de EU kan voor Oekraïne suïcidaal zijn.’