Ogenschijnlijk is dit CDA sinds 1972, zijn geboortejaar, oppermachtig en alom vertegenwoordigd. Daarbij vergeet men gemeenlijk dat de partij isopgericht als organisatorisch antwoord op de massale afkalving van ARP, CHU en KVP de laatste partij was in zijn betere tijd op eigen kracht ongeveer evengroot als het CDA thans.
Waarachtig, het CDA leek een succes, ondanks al het gepruttel van de sceptici. Ook sceptici in eigen kring, zoals het antirevolutionaire kamerlid Hannie vanLeeuwen die breeduit verkondigde (‘Het CDA wordt niks’) niets in het verstandshuwelijk tussen de confessionelen te zien. Daarbij zag zij over het hoofd dat door een verstandige personeelspolitiek veel valt te redden.
Dus maakte men de christen clown Dries van Agt tot premier, een man om wie men in Waddinxveen en Oeteldonk hartelijk kon lachen. Om hem te gepaster tijd tevervangen door Ruud Lubbers, een politicus van onloochenbare bekwaamheid en waarachtig een zeker charisma, al moet je daar van houden. Maar zie wat ergebeurt op het moment dat Lubbers zijn boeltje pakt en het christen-democratische erfgoed overdraagt op een man als Elco Brinkman, die zich reeds voor de verkiezingen als een regelrechte ramp lijkt te ontwikkelen.
Eet je nog wel, oudje?
Eigen schuld. Hij is Lubbers’ persoonlijke keuze geweest. Waarbij moet worden toegegeven dat het CDA niet dik in zijn leidinggevende (Hirsch Ballin? Maij? Brokx? Braks?) alternatieven zit. Het is de consequentie van het al te zwaar leunen op mannetjesmakerij. Want op een gegeven moment zijn die mannetjes uitgekeken op het Torentje en dan zit je met de brokken.
Nee, een officiele christelijke partij is het CDA niet. Dat is de verdienste van CDA-architect Piet Steenkamp, die verstandig genoeg was te weten dat God binnenkort dood zou gaan, met alle electorale consequenties van dien. Dus maakte hij van het CDA een semi-confessionele middenpartij, die overigens in de praktijk nog christelijk genoeg is om ernstig door de oprukkende secularisatie te worden geschaad. Ja, ‘dat zaakje zakt in elkaar’, voorspelde Jacques de Kadt reeds meer dan veertig jaar geleden. Het ziet er naar uit dat deze socialistische realist andermaal postuum gelijk gaat krijgen.