Kaapstad – De strijd om de macht binnen het anc is in een nieuwe fase beland, met aantijgingen dat president Cyril Ramaphosa links en rechts bakken geld heeft lopen uitdelen om in 2017 als partijleider te worden gekozen. Die beschuldigingen zijn deels gebaseerd op uitgelekte e-mails en bankafschriften. Volgens juristen heeft Ramaphosa (nog) niks strafbaars gedaan. In de Zuid-Afrikaanse politiek wordt tegen verkiezingstijd altijd driftig met geld en goederen gesmeten. Bovendien bestaat er geen verplichting om de campagne-uitgaven openbaar te maken. Ramaphosa’s tegenstander destijds, Nkosazana Dlamini-Zuma vertikt het om inzage te geven.

Nee, het probleem voor Ramaphosa is dat hij zich presenteerde als de ‘schone’ kandidaat, die een einde zou maken aan de fraude en corruptie, die onder zijn voorganger Jacob Zuma de samenleving verziekten, tot aan het allerhoogste niveau. Een bijkomend probleem is dat Ramaphosa geld heeft gekregen van een bedrijf dat wordt verdacht van grootschalige omkoperij om staatscontracten in de wacht te slepen.

Zijn politieke vijanden cirkelen nu als roofvogels boven de president. Dat kamp, dat de opmerkelijk anti-Ramaphosa gezinde ombudsman gebruikt om het onderzoek naar het presidentiële reilen en zeilen te leiden, is een bonte verzameling van oppositiepartijen en anc-politici die worden beschuldigd van zakkenvullerij. Hun voornaamste spreekbuizen zijn anc-secretaris-generaal Ace Magashule en de populist Julius Malema van de Economic Freedom Fighters (eff). Beiden kunnen bogen op een cv met een lange lijst van kwalijke zaken. Ze zoeken naarstig naar middelen om zich op termijn van Ramaphosa te ontdoen en zo strafvervolging te voorkomen.

De ondermijnende activiteiten begonnen vrijwel meteen nadat Ramaphosa begin 2018 als president werd ingehuldigd. En hoewel hij hierdoor nog nauwelijks aan regeren is toegekomen heeft het gevecht zijn reputatie opvallend weinig schade berokkend. Volgens een recent onderzoek toont 62 procent van de publieke opinie zich nog steeds tevreden over de 66-jarige leider, een ongekend hoge score voor een zittende president. Ace Magashule kan slechts op een schamele 11 procent rekenen, terwijl eff-leider Julius Malema zakte van 30 naar 25 procent.

Optimisten hopen dat deze cijfers Ramaphosa eindelijk het beslissende duwtje zullen geven om de rug te rechten en ferme beslissingen te nemen over de strompelende economie en het OM opdracht te geven om de boevenkliek voor het gerecht te slepen. Pessimisten wijzen erop dat daadkracht niet de sterkste eigenschap van Ramaphosa is.