Havana – Even leek een vreedzaam straatprotest tegen racisme en politiegeweld in Cuba ook te kunnen. De staatsmedia schrijven al weken over de moord op George Floyd en de protesten in Amerika. Maar plots verscheen op sociale media de naam Hansel Hernández Galiano, een zwarte man van 27 uit Havana die op 24 juni door de politie werd doodgeschoten. De autoriteiten zeggen dat hij in een bushokje een vandalistische activiteit pleegde. Tijdens een achtervolging zou hij stenen naar agenten hebben gegooid en uit zelfverdediging schoot een van hen op Hansel. Volgens Hansels familie en onafhankelijke media was hij ongewapend en kwam hij door een schot in de rug om het leven.
Nadat zijn tante een foto van Hansel in zijn doodskist had gepost op Facebook verspreidde het verhaal zich snel. Activisten, journalisten, kunstenaars en burgers deelden foto’s en tekeningen van Hansel en herinnerden aan andere gevallen van buitensporig politiegeweld tegen zwarte Cubanen. Hun boodschap: ook op Cuba is racisme springlevend. #GerechtigheidvoorHansel en #30juniCuba riepen op tot een vreedzaam protest op dinsdag 30 juni om elf uur.
‘Zo werd ik vanochtend wakker’, schrijft auteur Monicá Baró dinsdag op Facebook, met een foto van een politiewagen onder haar raam. ‘Meerdere agenten in burger en vier in uniform staan voor mijn deur om te voorkomen dat ik naar buiten ga om verslag te doen’, schrijft haar collega Abraham Jiménez van online tijdschrift El Estornudo verderop in Havana, net voordat zijn internet geblokkeerd wordt. Activist Michel Matos post een filmpje vanaf zijn balkon van de straat ver onder hem waar politiemotoren staan. ‘Dit is voorlopig het laatste wat jullie van mij horen, want ik ga nu de deur uit, wetende dat ik opgepakt word.’ ‘Ze nemen me nu mee’, schrijft kunstenaar Tania Bruguera ’s ochtends in een sms aan haar zus. In een filmpje van zijn overburen is te zien hoe kunstenaar Luis Manuel Alcantara door drie mannen in burgerkleding in een onherkenbare auto wordt gezet en weggevoerd.
Minstens 132 mensen zijn opgepakt of onder huisarrest geplaatst. Op de protestplek wemelde het van de politie; demonstranten bleven weg. Online kapen autoriteiten het protest, door Twitter te overspoelen met #30juniCuba en heldhaftige foto’s van de #HeldeninBlauw en hun inzet voor het bewaren van de ‘Cubaanse rust’.