Het is vier uur ’s ochtends als zich hier en daar groepjes vormen op de trap van een bioscoop in een stadje in Noord-Holland. De tieners staan onwennig: hand in de broekzak, schouders opgetrokken. Koud is het. Sommigen steken een sigaret op. Tijd om op adem te komen. We hebben een Avengers-marathon achter de kiezen. Net Endgame gezien, de drie uur durende, allerlaatste film in een serie over de klassieke superhelden van comics-uitgeverij Marvel. Ik ben razend benieuwd naar wat de jongens vinden.
In de zaal zaten opvallend veel meisjes. Sommigen van hen droegen T-shirts van Marvel. Maar in het licht van wat ik heb gezien, ben ik nu geïnteresseerd in de jongens. Bij een groepje sluit ik aan. De boys zijn overdonderd door het visuele spektakel. Ik probeer te prikkelen. ‘Wauw, dat was geweldig’, zeg ik, ‘maar die Captain Marvel dan? En Pepper Potts? In een Iron Man-pak? En toen die samen met de andere vrouwelijke helden ging vechten?’ Als door een wesp gestoken reageren ze. Teneur: was het nou nodig al die vrouwen zo naar voren te schuiven? Een jongen: ‘Dat was stom. Ik vind die vrouwelijke helden toch al supercool.’ Zoals Captain Marvel, Carol Danvers in het dagelijkse leven. Kort geknipt. Lesbisch, geen twijfel. Maar, zeggen ze in een koor: ‘Niets mis mee!’
Ze is als een godin aanwezig in het verhaal. Ze neemt niet echt deel aan het team van helden, behalve de leider, Captain America, ook Iron Man, Hulk, Black Widow en de crew van de Guardians of the Galaxy. Samen vechten ze als de Avengers tegen Thanos, een megalomaan, buitenaards wezen gebrand op het uitwissen van de mensheid. Aan het einde van de vorige film, Infinity War (2018), was hij daarmee al begonnen, met als gevolg de dood van de helft van de mensen op aarde, onder wie veel helden zoals Spider-Man en Black Panther. Captain Marvel was toen niet van de partij. Nu wel: aan het begin van Endgame redt ze Tony Stark. Maar dan verdwijnt ze weer. Pas tegen het einde keert ze terug om een cruciale rol te spelen in het mogelijk terugdraaien van de chaos die Thanos in de eerdere film veroorzaakt.
Regisseurs Joe en Anthony Russo maakten opnieuw een prachtig vormgegeven film met een complex, tot in de puntjes verzorgd verhaal. Maar de grootste waarde van hun films ligt in de wijze waarop die voor onze ogen diversiteit – culturele verandering – bewerkstelligt die, het kan niet anders, zal weerklinken in de echte wereld. Dat blijkt in deze nachtelijke gesprekken op de trap voor de bioscoop in de provinciestad. Het raakt mij dat deze kids niet opgezadeld zijn met een heel verleden gevuld met witte mannen als superhelden. Als ‘Cap’, nu een oude man, zijn schild overdraagt aan een jonge, zwarte held, vinden ze dat doodnormaal. Ik ook – in comics is constante verandering deel van het spel. Maar dit is het eindspel. En een wereld zonder Steve Rogers? Ik weet niet of ik daar tegen kan.
Nu te zien