«Israël is in oorlog», zegt Ariel Sharon. De Israëlische president heeft een vastberaden blik. «We beschouwen Arafat als onze vijand», zegt hij. «Wij hebben ons best gedaan een staakt-het-vuren te sluiten, maar wat we terugkregen was terrorisme, terrorisme en meer terrorisme.» Sharon eindigt zijn speech met een verbeten trek om de mond. Secondenlang blijft hij zo zitten, recht in de lens kijkend. Dan denkt hij dat de uitzending is afgelopen, en hij lacht. Hij lacht. Ariel Sharon, de Slachter van Sabra en Shatila, de Dwinger van Beiroet, is in zijn element. Eindelijk voert hij weer oorlog.

Na een week van zelfmoordaanslagen heeft Sharon zijn troepen opnieuw de Palestijnse gebieden ingestuurd, met als doel «de terroristische infrastructuur» te vernietigen. Een operatie die gedoemd is te mislukken nu het fanatisme de Palestijnen zozeer in de greep heeft dat zelfs vrouwen, die zich voorheen verre hielden van moordzuchtige waanzin, zich als levende bommen op Israëlische burgers storten. Het hoofdkwartier van Yasser Arafat is omsingeld en deels ingenomen door Israëlische troepen. Met enkele lijfwachten en getrouwen houdt Arafat zich schuil in de krochten van het complex.

Het zoveelste sprankje hoop is gesmoord in geweld. Bij een Palestijnse zelfmoordaanslag in Haifa kwamen 15 Israëli’s om, en sinds vrijdag zijn al minstens 25 Palestijnen gesneuveld. Ramallah en andere steden op de Westoever zijn verklaard tot verboden gebied voor journalisten. Volgens onbevestigde Palestijnse berichten zou Israël onder dekking van een menselijk schild van zo’n zestig burgers aanvallen uitvoeren op het gebouw van de Palestijnse Preventieve Veiligheidsdienst in Ramallah. Daar zouden zich vierhonderd mensen bevinden, onder wie veel vrouwen. De pogingen van de Amerikaanse generaal b.d. Anthony Zinni om een wapenstilstand tussen Arafat en Sharon te smeden, teneinde weer te kunnen praten over vredesvoorstellen, lijken definitief aan stukken geslagen.

Aanvankelijk leek Zinni succesvol. De Arabische Liga nam een Saoedisch voorstel aan dat Israël normalisering van de betrekkingen beloofde in ruil voor terugtrekking uit de bezette gebieden. De Amerikanen oefenden grote druk uit op Sharon en leken zich eindelijk weer stevig te willen inzetten voor vrede in het Midden-Oosten. Met dat doel leek zelfs een monstercoalitie te groeien van Amerikanen, Europeanen en Arabieren. Maar de zelfmoordaanslagen door Palestijnse extremisten boorden de hoop de grond in. Dat gebeurde al zo vaak dat het nauwelijks meer verbaast.

Wat wél verbaast is de houding van de Verenigde Staten. Bush pakt Sharon nauwelijks aan. Van Zbigniew Brzezinsky, oud-veiligheidsadviseur van president Carter, was de verbijstering af te lezen toen hij onlangs op CNN verklaarde dat Bush niet alleen hard bezig is de Arabische partners in de antiterreurcoalitie tegen zich in het harnas te jagen, maar bovendien een olie-embargo riskeert als hij zo doorgaat. Islamitische landen hebben Israël gedreigd met harde maatregelen, en tonen zich steeds vijandiger jegens de Amerikanen. Ook de toenadering tussen de VS en de EU inzake het Midden-Oosten bleek van korte duur. De Europese Unie heeft het Israëlische offensief scherp veroordeeld, en neemt het op voor Arafat.

Arafat is de controle over de gebeurtenissen kwijt. Na de mislukte vredestop van Camp David koos hij voor geweld en overlegde hij zelfs met leiders van Hamas en de Islamitische Jihad. Hij had hun «hulp» nodig om met een golf van geweld Israël duidelijk te maken dat alleen het vestigen van een Palestijnse staat naast Israël vrede en veiligheid zou brengen. Maar Arafat verrekende zich deerlijk. Hamas en de Islamitische Jihad willen geen vrede, en geen staat met de seculiere Arafat aan het hoofd. Ze zijn uit op de vernietiging van Israël en het vestigen van een islamitische staat in heel Palestina. Inmiddels heeft ook Arafats eigen Fatah-factie zich bekend tot zelfmoordaanslagen, wat doet vermoeden dat Arafat zelfs daar de controle heeft verloren.

Want zelfmoordaanslagen spelen Sharon in de kaart. Zolang Palestijnen terreurdaden plegen, is er geen kans op de door Arafat zo begeerde Palestijnse staat, en zal Sharon met zijn tanks komen binnenvallen. Sharon jaagt nu op de naaste adviseurs en getrouwen van Arafat, waaronder Fatah- leider Marwan Bargoethi, die algemeen wordt beschouwd als de tweede man binnen de Palestijnse Autoriteit.

Ook Sharon is in het geweld verstrikt geraakt. Militaire operaties zijn zinloos als ze niet zijn ingebed in een politieke visie. Sharon heeft geen plan dat over de horizon reikt, en daarom grijpt hij steeds vaker naar grootscheepse, escalerende acties. «Ramallah is geen militair kamp of een munitiedepot», schrijft de Israëlische krant Ha’aretz, «het is een stad met 100.000 inwoners.» Volgens de krant doen Israëlische offensieven het fanatisme van de Palestijnse extremisten slechts toenemen.

Sharon mag zich dan wel gedragen als een overwinnaar, zijn beleid zal Israël in het verderf storten, meent militair historicus en Israëlisch defensie-expert Martin van Creveld in Newsweek. Net als Arafat is hij verstrikt geraakt in het geweld. Het Israëlische leger is niet uitgerust voor een strijd tegen een veel zwakkere en ongrijpbare tegenstander. De nationale eenheid is versplinterd, en veel soldaten zijn wanhopig. Trek je zo snel mogelijk terug uit de Palestijnse gebieden, adviseert hij Sharon. «Want David is een Goliath geworden.»