Het businessplan vermeldde onder meer dat ook de kosten van de aanloop (beraamd op ongeveer 1 miljoen gulden per maand) evenredig zouden worden verdeeld. Na een half jaar bleek echter dat Veronica voortdurend voor de benodigde pecunia had gezorgd, terwijl Quote ondanks de gedane toezeggingen van directeur Maarten van den Biggelaar nog geen dubbeltje had bijgedragen.
Kennelijk had Van den Biggelaar, alias De Big, gehoopt op snelle reclame-inkomsten bij VNR. Maar de door hem binnengebrachte radio-frequentie gooide roet in het eten. In de avonduren werd VNR uit de ether gedrukt door het krachtige geluid van de Albanese zendgemachtigde Radio Tirana; meerdere malen werd Veronica’s nieuwslezer Jan de Hoop overstemd door een orerende Albanese imam. Voor de reclamemakers was het een van de redenen om het bestaan van VNR te negeren. In een uiterst naïeve hoop op betere tijden schoof Van den Biggelaar zowel de ondertekening van zijn contract met Veronica als de overdracht van de overeengekomen financiële bijdrage (zo'n drie miljoen gulden) voor zich uit. Na oekazes van Veronica’s Joop van der Reijden begon hij vluchtig opgeblazen proefballonnen op te laten over de te hoge personeelskosten van VNR, de wrakkige reclamecampagne voor de zender, en de naar zijn smaak te zware toonzetting van de programma’s.
Veronica reageerde daar op door enkele vaste presentatoren van VNR (onder wie Theo van Gogh, diens ex Heleen Hartmans en Jeroen Pauw) de wacht aan te zeggen. Bovendien werden de weekenduitzendingen stopgezet. Desondanks bleef Van den Biggelaar angstvallig de hand op de knip houden. Van der Reijden wist niets beters meer te verzinnen dan te dreigen met een kort geding: hij stelde Van den Biggelaar een ultimatum, maar ook nu liet de Quote-directeur niets van zich horen. Verleden week vrijdag viel dan eindelijk het doek voor de geplaagde zender.
HET IS NIET de eerrste keer dat de ooit als ‘de Nederlandse Murdoch’ geafficheerde Van den Biggelaar een echec leed. Begin jaren tachtig bracht hij het uitgaansblad Bladeren op de markt, maar na acht nummers verdween het blad alweer van de markt. In het midden van 1986 probeerde Van den Biggelaar het opnieuw, nu met het zakenblad Quote. Na een wat couveus begin groeide het na een paar financiële injecties van investeringsclubs als Janivo en Noro en banken als de NMB en Pierson toch uit tot een redelijk succes.
In april 1989 ging Van den Biggelaar een liaison aan met de Franse mega-uitgever Hachette. Onder de vlag van de nieuwe BV Hachette/VDB Magazines werd de Nederlandse bladenmarkt verblijd met achtereenvolgens Elle, Elle Wonen, Topmodel en Santé. Namens Hachette ondertekende mr. J. C. J. Wouters de contracten van de nieuwe BV.
Via de samenwerking met Jos Wouters verzekerde Van den Biggelaar zich van de steun van een zwaargewicht in medialand. Wouters kreeg naam als raadsman van Jaap Metz, de illustere Telegraaf-verslaggever die door de toenmalige VVD-lijsttrekker Ed Nijpels te chanteren in 1982 een plaats in de liberale fractie van de Tweede Kamer verkreeg. In 1983 schreef Wouters geschiedenis door zijn cliënt A. Masson, directeur Beleggingen van het Algemeen Burgelijk Pensioenfonds, in een gesprek met minister Koos Rietkerk van Binnenlandse Zaken te beschuldigen van het betalen van steekpenningen en zakkenvullerij. Het was het begin van de roemruchte ABP-affaire. Daarnaast was Wouters ook nog te vinden op de glibberige paden van de vaderlandse seksindustrie: hij bleek zakelijk gelieerd aan de ondernemers Spijkstra en Geerts (alias Dikke Charles), het koningskoppel der Hollandse pornoboeren, dat weer veelduldig in verband is gebracht met het imperium van de in 1991 vermoorde gangsterkoning Klaas ‘De Dominee’ Bruinsma. Gesecondeerd door mr. Wouters begaven Spijkstra en Geurts zich op de onroerend-goedmarkt.
Een andere interessante connectie van Van den Biggelaar is mr. Willem Endstra. Endstra werd ervan verdacht de ‘boekhouder’ en ‘belegger’ te zijn geweest van de grote XTC-bende die in februari 1992 werd opgerold door het inmiddels in het ongerede geraakte Interregionale Rechercheteam Utrecht/Noord-Holland. De top van de bende werd met langdurige gevangenisstraffen opgezadeld, maar zijn boekhoudkundige brein kwam ervan af met een schikking à raison van 2,5 miljoen gulden. Een groot gedeelte van de winst van het XTC-syndicaat - naar schatting 100 miljoen gulden - bleef onvindbaar. Wel vond het rechercheteam in de inbeslaggenomen papierwinkel een uitgewerkt plan voor een commerciële radiozender.
IN DIEZELFDE WOELIGE periode vervulde mr. Jos Wouters directeursfuncties bij een aantal BV’s van Hachette en de door Fiat beheerste Italiaanse mediareus Rizzoli Corrierea della Sera (RCS), die vanaf 1989 voor een deel bij Wouters’ eigen kantoor waren geparkeerd. Een ander deel vond zijn domicilie bij Holland Intertrust Corporation op het Amsterdamse Museumplein 11. Een bekend adres, onder andere door de verdwijning van de miljoenen van de Britse uitgever Robert Maxwell en de Duitse tenniscoryfee Steffi Graf, die daar beiden BV’s hadden ondergebracht. Het totale aandelenpakket van de Frans/Italiaanse combinatie, dat bij de Amsterdamse Kamer van Koophandel is terug te vinden, vertegenwoordigt een waarde van ettelijke honderden miljoenen. Deel- neming in Hachette/ VDB Magazines betekende dus voor het Franse moederbedrijf in feite niet meer dan het kopen van een baguette fromage voor tussen de middag. Dat zou eveneens het geval zijn geweest bij de participatie in de nieuwszender die Van den Biggelaar voor ogen stond. Aanvankelijk bestonden er ook officiële plannen in die richting in samenwerking met de Nederlandse Dagblad Unie. Ook al omdat Hachette de expertise daarvoor in huis had dank zij haar eigen Franse zender Europe 1. Toch ging het feest niet door en ook de Nederlandse Dagblad Unie haakte af. De Nederlandse Murdoch, die zo graag van zijn nieuwszender een Nederlandse CNN wilde maken, moest op zoek naar een nieuwe partner.
Op advies van Veronica-aartsvader Lodewijk den Hengst (alias Lex Harding) zocht hij contact met Joop van der Reijden, met alle gevolgen van dien. Blijkbaar hadden de Fransen in 1994 niet meer zo'n vertrouwen in de visionaire vermogens van Van den Biggelaar. Dat was in 1990 bij de geboorte van Hachette/VDB Magazines wel anders. Maarten zag een groots en meeslepend leven voor zich opdoemen na het samen met Wouters ondertekenen van de contracten. Hij verhuisde al spoedig van een stoffige etage aan de Herengracht naar een wat prestigieuzer onderkomen aan de Amsterdamse Minervalaan. Daar huurde hij op nummer 78 een appartement op drie hoog van eigenaar Adjuncten Apollo Vastgoed BV, die onder controle stond van mr. Willem Endstra.
In 1994 verkocht deze zijn bezit aan een nieuw gevormde coöperatie, waarvan hij zelf de enige vertegenwoordiger was. Hij bood vervolgens de woningen te koop aan aan de bewoners, die daarmee in feite een aandeel kochten in de coöperatie. Een constructie die hij elders in Amsterdam ook toepaste. Bijvoorbeeld in de Deurloostraat, waar zich onder de bewoners de inmiddels tijdelijk naar Spanje uitgeweken Heineken-ontvoerder Cor van der Hout bevindt. Van den Biggelaar zag wel wat in deze constructie, “kocht” zijn appartement en werd lid van de co"operatie.
Coöperatielid van den Biggelaar, die ooit samen met de veelbesproken belegger Joep van den Nieuwenhuyzen de eerste klas restauratie van het Amsterdamse Centraal Station voor sluiting behoedde, leeft snel en is altijd in voor nieuwe projecten en ideeën . Toen bijvoorbeeld nog niet zo lang geleden binnen het Financieele Dagblad moeilijkheden ontstonden en zelfs het voortbestaan van het blad op het spel stond, ging een groep medewerkers op zoek naar een mogelijke partner voor een nieuwe krant. De ING en de ABN/Amro bleken als financier wel geïnteresseerd en de Londense Financial Times zag wel wat in de uitgave van het nieuwe blad, zij het dat ook een Nederlandse uitgever betrokken diende te zijn. De groep kwam uiteindelijk, aldus voormalige medewerkers, terecht bij Van den Biggelaar, die enthousiast reageerde. In no time onderhandelde deze voor zichzelf, zonder de initiatiefnemers er verder in te betrekken. De Financial Times vond dat not done en verbrak het contact met de Quote-uitgever.
Een ander recentelijk gestart project lijkt ook een moeilijke toekomst voor de boeg te hebben. Samen met het Amerikaanse Video Jukebox Network richtte hij in mei vorig jaar de tv-muziekzender The Box op. De kijker kan via een 06-nummer van The Box een keuze maken uit driehonderd muziektitels. Na zo'n kwartier à twintig minuten wordt de zender dan geacht het aangevraagde nummer op de televisie te vertonen. De nieuwe zender moet daarmee een stevige concurrent van MTV worden, wat volgens Van den Biggelaar in Engeland zeker het geval is.
Mededirecteur van The Box Holland BV is de uit Los Angeles afkomstige Gino Natalicchio en de administratieve zetel is gevestigd op Tortola. Dat past in het rijtje van Kaaimaneilanden, Seychellen, Antillen, Maagdeneilanden en andere belastingparadijzen waarover Quote zo kritisch en sappig pleegt te schrijven.
Het Amerikaanse moederbedrijf stamt uit 1985 en heeft in de loop der jaren gigantische verliezen geleden. In 1992 was er zelfs sprake van een verlies van 5 miljoen dollar en een negatief saldo van 1,5 miljoen dollar. De laatste twee jaar lijkt het wat beter te gaan, maar de concurentie (Bertelsmann, Warner en MTV) hebben zich ook al op die markt gestort. Het wordt ook daar dus dringen.
HET GEDRAG VAN Van den Biggelaar in het drama rond Veronica Nieuws Radio heeft ondertussen heel wat rancuneuze gevoelens gecreëerd. Binnen de opgeheven redactie van de zender leven nogal wat plannen om Van den Biggelaar stevig aan te pakken. Daarbij heeft men het vooral gemunt op het zestien meter lange, zeewaardige zeiljacht van Van den Biggelaar, de Unquote, dat ter vereffening van de schulden in beslag zou moeten worden genomen.
Naar verluidt heeft De Telegraaf zich inmiddels bij Veronica gemeld om een nieuwe versie van Veronica Nieuwsradio te financieren, zodra deze tenminste een frequentie op de FM heeft losgekregen van staatssecretaris Nuis en Van den Biggelaar definitief uit het project is gerangeerd. Maar de grootste verliezer in het hele VNR-debacle zal niet Van den Biggelaar, maar zijn gewezen partner Joop van der Reijden zijn. Zijn toch al weinig florissante conduitestaat als voorzitter van de commerciële zender heeft door het radiodrama opnieuw een gevoelige knauw gekregen. Bij het ter perse gaan van dit nummer circuleerden er bij Veronica’s ledenraad al diverse ontwerpen voor moties van wantrouwen jegens de falende voorzitter.
De bende van big
Verleden week vrijdag viel het doek voor Veronica Nieuwsradio. Oorzaak: de kracht van Radio Tirana en het bizarre gedrag van co-investeerder Maarten van den Biggelaar.
HET LEEK ALLEMAAL zo rooskleurig toen Veronica Nieuws Radio (VNR) in september vorig jaar als de commerciële tegenhanger van Radio 1 van start ging. Goed, er werd nog wel wat getwist over punten en komma’s in het definitieve contract tussen de nagelnieuwe partners Veronica en Quote Media Beheer BV, maar daar kwamen ze wel uit. Veronica bracht de know-how en het wereldwijde correspondentennet in, Quote de middengolffrequentie AM 1395. Het huwelijk werd bezegeld met de vorming van de BV AM Nieuwsbeheer, waarvan de aandelen broederlijk tussen de beide partijen werden verdeeld.
www.groene.nl/1996/20