Het was dus wel zo bedoeld, die vrije bal tegen Engeland in de kwartfinale van het afgelopen toernooi om het wereldkam pioenschap in Zuid-Korea. De toen 22-jarige Ronaldinho leek de bal hoog voor te geven, maar toen het witte kunststof (ronder dan leer en effectgevoeliger) in de bovenhoek was verdwenen, gaf zijn gezicht slechts uitdrukking van vreugde, niet van verbazing. Veel commentatoren geloofden hem niet toen hij na de wedstrijd verklaarde dat hij was getipt door ploeggenoot Cafu, die Seaman te ver voor zijn goal had zien staan.

De afgelopen maanden bewijst de jonge Braziliaan bij zijn nieuwe club Barcelona dat hij alles kan met de bal. Samen met waterdrager Davids heeft Ronaldinho (eigenlijk Ronaldo Gaucho) het team met een reeks van zeventien ongeslagen wedstrijden uit de neergaande spiraal gehaald. De club had bij de winterstop achttien punten achterstand. Nu stevent zij af op de tweede plaats in de zwaarste voetbal competitie van Europa. Tijdens het WK was deze zoon van de terreinknecht van de Braziliaanse club Gremio al het belangwekkendste talent, zoals de onlangs geridderde Foppe de Haan destijds beweerde — inmiddels is hij de beste.

Ronaldinho’s belangrijkste bijdrage aan het voetbal is een werkelijk briljante schijnbeweging. Afgelopen weekeinde maakte hij hem weer, tegen Santander. Hij legde er twee vijandige spelers mee in de luren, om zich vervolgens vlak buiten het strafschopgebied te laten torpederen door een Noord-Spaanse verdediger. Ronaldinho is behalve balvaardig ook leep, en dus wist hij er een strafschop uit te halen. Die schoot hij er vervolgens zelf in.

Zijn beweging is een verfijning van de schaarbeweging, maar het verrassende effect ervan schuilt in de anticipatie op die te bekende truc. Want al sinds Keizer en La Ling heeft de oorspronkelijke schaar zijn effectiviteit verloren, door de voorspelbaarheid ervan. Geen verdediger die zich er nog door in de luren laat leggen, waarmee de schaar — hoe geroemd ook door bejaarde voetballiefhebbers — tot de meest nutteloze van alle schijnbewegingen is verworden. De zoon van de twaalf jaar geleden overleden terreinknecht van topclub Gremio geeft zijn beweging juist een grote onvoorspelbaarheid mee; zijn vaardigheid staat hem toe op ieder moment zijn ingezette schaar om te buigen tot zijn verrassende meesterzet. De filmmakers van de reclamespots van een bekend sportkledingbedrijf hebben de beweging vastgelegd, waardoor die momenteel voorbijkomt via alle vaderlandse televisiekanalen.

Ronaldinho brengt paradoxaal genoeg de oude beweging weer tot leven. Als zijn beweging massale navolging krijgt, kan ook de oude van Keizer en La Ling terugkeren op het hoogste niveau. Want bij introductie van Ronaldinho’s duizelingwekkende beweging tot het standaard repertoire van de profvoetballer, kan het juist weer verrassend worden gewoon te doen als vanouds: het ene been over de bal heen laten draaien, en met het andere de bal meenemen. Hopelijk slaan de multimiljonairs dus hard aan het oefenen. Advies aan de Fifa: stuur een band met de beweging van Ronaldinho naar alle topclubs van de wereld. Dan krijgt het voetbal er twee bewegingen bij, één nieuwe en één voorlopig terecht vergeten.