Londen – De campagne voor de Britse verkiezingen is saai. Veel spannender zullen de weken erna worden. Er is grote kans op een manke minderheidsregering, maar dat hoeft geen nadeel te zijn.
Op campagnetoer bezoeken Britse politici het liefst fabriekshallen. Getooid met een geel hesje en een helm kijken ze met gekwelde interesse hoe een heftruck werkt, bierkratten worden gevuld en ijzer wordt gesmeed. Vervolgens houden ze een toespraak voor het personeel. Kritische vragen hoeven ze niet te verwachten. Er is immers geen arbeider die onder het spiedend oog van de baas gedoe wil veroorzaken. Dit is, kortom, een veilige omgeving voor politici. Kiezers zijn er om te zien, niet om te worden gehoord.
De arme kiesgerechtigden krijgen eindeloze preken over zich heen met clichés als ‘the fact of the matter is’, ‘lessons will be learnt’ en ‘the great British public’.
Hoe het grote Britse volk hierover denkt bleek een week geleden tijdens een live uitgezonden vragensessie in het stadhuis van Leeds, een stad in Yorkshire. Dit graafschap staat bekend om zijn koppige en uitgesproken bewoners. David Cameron, Nick Clegg en Ed Miliband weten inmiddels waarom. Elke vraag kwam voort uit een diepgeworteld wantrouwen. Vooral de Labour-leider kreeg ervan langs, met dank aan de monetaire puinhoop die zijn partij in 2010 had achtergelaten. Hij viel na afloop bijna van het podium.
De ultieme wraak van de kiezers zal tot uiting komen in de uitslag. Tenzij de Tories net als in 1992 op het allerlaatste moment een meerderheid halen, stevent het land af op een minderheidsregering. Daarbij heeft Labour de betere kaarten, omdat het kan profiteren van gedoogsteun van de Schotse nationalisten. Hoewel de partij landelijk slechts vier procent van de stemmen haalt, kan de snp rekenen op vijftig tot zestig zetels, terwijl de rechts-libertaire Ukip met een procent of dertien blij mag zijn met twee of drie zetels. Het kiesstelsel werkt in het voordeel van de progressieve partijen.
Welke minderheidsregering er ook komt, het zal een hele klus worden om wetsvoorstellen door de Kamer te krijgen. Gezien het aantal ondoordachte wetten dat de afgelopen jaren door de makke volksvertegenwoordiging zijn aangenomen, kan dit best voordelig zijn. ‘Hoe vaak kun je het onderwijs of de gezondheidszorg reorganiseren?’ schreef Philip Stephens in The Financial Times. ‘Het voelt als een geruststelling dat Labour noch de Conservatieven waarschijnlijk een meerderheid behaalt.’