Buenos Aires – Al meer dan veertig jaar lopen de Dwaze Moeders op de Plaza de Mayo iedere donderdag hun ronde. Vandaag ook. Voorzitter Hebe de Bonafini en de andere dames worden toegezongen door 150 sympathisanten. Toch maken de vrouwen zich grote zorgen. Een rechter heeft vorige week de stichting van de Dwaze Moeders failliet verklaard. Aanleiding was de wanbetaling van een ontslagvergoeding van een voormalige medewerker.
Hoe moet het nu verder met de strijd om waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers van de militaire junta (1976-1983)? ‘We leven nu in vrijheid, maar van gerechtigheid is nog lang geen sprake’, stelt de aanwezige Mari Díaz. De activiste werd tijdens de dictatuur herhaaldelijk gemarteld. Volgens het Argentijnse OM zijn er nog 1230 verdachten van mensenrechtenschendingen op vrije voeten.
Díaz verlangt terug naar de regeringen van Néstor en Cristina Kirchner (2003-2015). De Kirchners schrapten het pardon voor mensenrechtenschenders en gaven de Dwaze Moeders financiering voor sociale woningbouwprojecten en een heuse universiteit. De Bonafini en haar stichting werden daardoor een belangrijke bondgenoot van de Kirchners.
De regering van president Macri heeft het mensenrechtenbeleid echter op een laag pitje gezet en de geldkraan naar de stichting dichtgedraaid. Daarnaast houdt justitie De Bonafini medeverantwoordelijk voor de verduistering van 12 miljoen euro bestemd voor sociale woningbouwprojecten.
Op het plein geeft De Bonafini president Macri de schuld van alle problemen: ‘De dictatuur was een storm die zes jaar woedde, maar dit is een tsunami die in achttien maanden ons mooie land heeft verwoest.’ Het komt haar op een daverend applaus te staan.
Toch is De Bonafini omstreden binnen de mensenrechtenbeweging, stelt de politicologe María Esperanza Casullo. ‘Al sinds 1985 bestaat er een kloof tussen de Dwaze Moeders van De Bonafini en andere groepen.’ Als voorbeeld noemt Casullo de Línea Fundadora, een groep Dwaze Moeders die zich uitsluitend richt op de mensenrechtenproblematiek, nooit betrokken is bij schandalen en zich nimmer inlaat met de regering. ‘Je mag niet alle Dwaze Moeders over één kam scheren.’
Casullo vreest dat de problemen van de stichting van De Bonafini ook ten koste gaan van de andere groepen Dwaze Moeders: ‘Ik vraag me af hoeveel mensen buiten de beweging onderscheid maken tussen de verschillende stromingen.’