Omdat de raad van bestuur heeft bedacht dat het niet goed is dat altijd in Frankfurt wordt vergaderd. Vorige week was het de beurt aan Barcelona. Officieel doen ze dat om de Europese Centrale Bank dichter bij de burger te brengen. Dat is een mooi streven waar de gemiddelde Barcelonese burger – burgemeester, hoteliers, limousineverhuurbedrijven, de luxehoeren- en bodyguardsector – dan ook zeer erkentelijk voor was. De mannen uit Frankfurt slepen tenslotte altijd een koopkrachtig legertje volgelingen met zich mee.

Toch was niet iedereen blij met dat bezoek. Een bejaarde dame in een volkswijk op een flinke afstand van het vijfsterrenhotel waar de heren in volstrekte afzondering bezig waren dichter bij de burger te vergaderen, vond het machts­vertoon van de achtduizendkoppige politiemacht wat overdreven. Ze begreep niet goed wat die als robocops verklede mannen opeens in haar wijk deden. ‘Jullie zouden dieven moeten vangen in plaats van ze te beschermen’, riep ze de agenten verontwaardigd toe. Omstanders reageerden instemmend. Het bankiersgilde heeft blijkbaar een imagoprobleem.

Op de afsluitende persconferentie riep ecb-president Mario Draghi de landen van de eurozone op om door te gaan met ‘transparante en snelle hervormingen’. In de ecb-newspeak betekent dat een opdracht tot nog meer bezuinigingen op de sociale uitgaven, onderwijs en gezondheidszorg. Het probleem van de euro schuilt namelijk in de buitensporige overheidsuitgaven van sommige landen, zoals Klaas Knot niet zo lang geleden uitlegde. Met andere woorden, een land als Spanje moet veel rente betalen op de kapitaalmarkt omdat het een hoge staatsschuld heeft en dat komt weer omdat de overheid te veel heeft uitgegeven. Dat klinkt simpel en logisch. Maar klopt het ook?

Nee, zegt Nobelprijswinnaar Paul Krugman. Volgens hem is het precies andersom. De problemen met de Spaanse overheidsfinanciën zijn niet de oorzaak maar het gevolg van de crisis. Ondanks alle moralistische veroordelingen uit Noord- en Midden-Europa, zegt Krugman, was Spanje vanuit fiscaal oogpunt geen spilziek land. Aan de vooravond van de crisis had Spanje een lage overheidsschuld en zelfs een overschot op de begroting. Het werkelijke probleem was volgens Krugman de vastgoedzeepbel, van harte aangemoedigd door leningen van vooral Duitse banken. Nu heeft de Spaanse financiële sector voor een slordige 170 miljard aan vastgoed­rommel in de boeken staan. Volgens het imf moet daar overheidsgeld in. Onderwijs en gezondheidszorg afschaffen dan maar?