Negen jaar geleden, toen Griekenland aankondigde een hek bij de grens met Turkije te willen bouwen, reageerde de Europese Commissie nog kritisch. ‘Muren en hekken zijn kortetermijnmaatregelen die het vraagstuk van illegale immigratie niet op een structurele manier oplossen’, luidde het officiële standpunt. Griekenland bouwde echter een jaar later het geplande 12,5 kilometer lange, dubbele hek dat bestaat uit rollen scheermesprikkeldraad, vier meter hoog, en voorzien van camera’s, alsnog in de grensregio Evros. Kosten: drie miljoen euro. Nu de centrum-rechtse regering in Athene afgelopen week aankondigde een fortificatie te bouwen in de Egeïsche Zee houdt Brussel zich doodstil.

Griekenland wil een 2,7 kilometer lange barrière opwerpen ten noorden van het eiland Lesbos, waar de meeste bootmigranten vanuit Turkije aankomen. Een systeem van drijvende dammen, die een halve meter boven het wateroppervlak uitsteken en voorzien zijn van knipperlichten om de Griekse grens in zee aan te geven. De Griekse minister van Defensie, Nikos Panagiopoulos, verwees bij de presentatie van de plannen naar de ‘relatief goede resultaten’ van het prikkeldraadhek bij Evros in het beheersen van ‘stromen migranten’. Het Griekse ministerie van Defensie heeft aannemers opgeroepen een offerte op te stellen en hoopt dat eind april de muur in zee ligt. Verwachte kosten: vijfhonderdduizend euro.

In Griekenland kwamen afgelopen jaar 64.000 mensen aan vanuit Turkije – veelal Afghanen (45 procent), Syriërs en Irakezen. Meer dan waar dan ook in Europa. Griekenland is bang dat, nu het geweld tegen het laatste bolwerk van de Syrische oppositie in de noordwestelijke provincie toeneemt, het aantal vluchtelingen zal oplopen.

Dat het tegenhouden van vluchtelingen langs de EU-grens geen opzien meer baart, blijft op zijn zachts gezegd pijnlijk. ‘Dit voorstel markeert een alarmerende escalatie in de voortdurende inspanningen van de Griekse regering om het zo moeilijk mogelijk maken voor asielzoekers en vluchtelingen om aan de kust te komen’, zei Massimo Moratti van Amnesty International.

Mocht dit ‘drijvende beveiligingssysteem’ succesvol zijn, dan wordt dit verlengd tot vijftien kilometer. De hele kustlijn van Lesbos is echter tachtig kilometer lang en ligt op twintig kilometer afstand van Turkije. Een hek zal de overtocht vooral langer en riskanter maken – en daarmee dodelijker – maar niet onmogelijk.

Het aantal in 2020 getelde doden en vermisten op de Middellandse Zee was deze week, volgens cijfers van het Missing Migrants Project (IOM): 70