Het echte hoogtepunt was de kus. Niet de kus op het balkon van het Koninklijk Paleis, maar de kus die Beatrix Nelson Mandela gaf in de ereloge van de Amsterdam Arena, de man die op eigen kracht — en niet door erfopvolging — ’s wereld hoogste morele autoriteit is geworden.

De bruiloft en de opmaat tot de bruiloft vormden de sluitstenen van een buitengewoon geslaagd pr-offensief. Of de aanstaande Republiek der Nederlanden daarmee op twintig jaar afstand is geplaatst, zoals de republikeinen vrezen, moet ondertussen worden betwijfeld. Veeleer is er sprake van een nieuwe fase in de geschiedenis van de Nederlandse monarchie, een vorm van ver-Yorin-isering, onder de vlag van vernieuwing en modernisering.

Natuurlijk, de bruiloft was vanzelfsprekend een evenement met een grote amusementswaarde, waarbij men zich de gemengde gevoelens van de vader van de bruid kan voorstellen, die het gebeuren noodgedwongen in een continentale hotelsuite moest volgen. Laten wij proberen ons mededogen binnen de perken te houden. Naar de maatstaven van het internationale recht had de man de bruiloft eigenlijk vanuit een cel in de Scheveningse strafgevangenis moeten bekijken, zij aan zij met Jorge Videla, terwijl pater Rafael Braun hun ondertussen de levieten las.

Rafael Braun was, zo is inmiddels aangetoond, een collaborateur van het regime-Videla, een tegenstander van de tegenstanders, die met hun «grove en beledigende kritiek de waarheid verdraaien, de werkelijkheid anders voorstellen of niet willen zien hoe die feitelijk was». Was er in heel Argentinië geen andere katholiek te vinden om een stukje uit de bijbel voor te dragen? Braun koos voor het boek Ruth, het verhaal over de vrouw die noodgedwongen de ene natie voor de andere verruilt.

De parallel met het lot van de bruid was duidelijk, vooral omdat het later door dominee Carel ter Linden werd geëxpliceerd. Hij sprak, een brief van de bruidegom citerend, over «een offer, een bijna onmenselijk offer». Hoorden wij het goed? Hadden wij het inderdaad over de vrouw die ongeveer de grootste vis van Europa aan de haak heeft geslagen, aanvullend gehonoreerd met een belastingvrije jaarwedde die ongeveer het vijftienvoudige bedraagt van haar salaris bij de Deutsche Bank te New York?

Relevanter is het feit dat sinds 2 februari het Huis van Oranje officieel is gelieerd aan een regime, dat op grote schaal, mét de zegen van de katholieke kerk, zijn politieke tegenstanders heeft geliquideerd. Het is de bittere waarheid: Zorreguita en de zijnen vormen een twijfelachtig gezelschap, steunpilaren van een bloedige dictatuur, een feit dat Willem-Alexander op een deerniswekkende wijze heeft goedgepraat. Eerst door zich op «een bron» te beroepen, een bron die juntaleider Videla-zelf bleek te zijn, toen door een poging te doen serieus wetenschappelijk onderzoek als «een mening» te neutraliseren. Tenslotte door het ongelooflijke argument te hanteren dat de schoonvader inderdaad van drie verdwenen politieke tegenstanders heeft geweten, die echter alledrie gezond en wel zijn teruggekomen.

Een politicus was op grond van een dergelijke trits bêtises allang zijn betrekking kwijtgeraakt.

Maar Willem-Alexander is geen wethouder of staatssecretaris, hij is slechts de aanstaande koning der Nederlanden.

Op zo’n dag veranderen de Nederlanders weer van vrije, onafhankelijke burgers in een collectie onderdanen, die niet van tegengeluiden zijn gediend. Zij werden door de staatstelevisie op maat bediend. Die ene actie op Madurodamformaat, waarbij een deegbommetje in de richting van de Gouden Koets werd gegooid, werd schielijk buiten beeld gehouden en de staatscommentatrice sprak zedig: «De dader is gearresteerd.» De dader! Gearresteerd! Wegens het gooien van een deegbommetje! Het is maar goed dat vader Zorreguieta hier niets te vertellen heeft, anders was «de dader» met een betonblok rond de voeten in de Weespertrekvaart gedeponeerd.

En ook de kranten hebben elke kritische zin verloren. De Volkskrant lijkt de rol van Oranje koerier van De Telegraaf te hebben overgenomen. Het «onmenselijk offer» op de voorpagina, met daarnaast een impressie van grootvader Bernhard («Wat een mooie bruid!»), opgetekend door de hoofdredacteur-persoonlijk, dezelfde hoofdredacteur die al eerder heeft geprobeerd zijn collega’s tot zelfcensuur («De leugen regeert») te bewegen. De Telegraaf op zijn beurt heeft ons bevolen met onmiddellijke ingang het «doorzeveren» en «doorzeuren» te staken. Doorzeuren? Over het feit dat de familie Van Oranje via de familie Zorreguieta het Latijns-Amerikaanse fascisme in huis heeft gehaald?

Het was al met al een mooie dag, voor de Oranjeklanten en voor diegenen die zich graag aan de Oranjeklanten ergeren. Het is nu wachten op de foto van Willem-Alexander in de Zwitserse sneeuw, arm in arm met zijn veelbesproken schoonvader. Zo zal er in de toekomst nog véél demonstratief worden verbroederd, al was het maar om zich voor «die ene smet» op de trouwdag te wreken. Op naar de monarchie-nieuwe-stijl, «opper vlakkiger» en «met lossere zeden». Met alle bijbehorende schandalen, persoonlijk én politiek. Let op, Oranjeminnend Nederland zal straks, in 2010 of 2012, met heimwee terugdenken aan de periode waarin Beatrix nog de boel onder controle had.