FILM – Gawie Keyser
Hot Girls Wanted
Het is behoorlijk riskant online onderzoek te doen naar de documentaire Hot Girls Wanted. Voor je het weet beland je in de krochten van de amateur-porno-industrie, op websites die grossieren in zo goedkoop mogelijk gemaakte filmpjes waarin bloedjonge meisjes freakydeaky-dingen doen, in de woorden van Riley Reynolds, eigenaar van Hussie Models. Dit ‘bedrijf’ – jongeman in bermudabroek met een laptop – lokt meisjes van achttien of negentien vanuit alle delen van de Verenigde Staten naar Miami waar ze direct aan de slag gaan als pornoactrice. Het resultaat van hun freakydeaky-activiteiten verschijnen op pornowebsites.
Hot Girls Wanted van Jill Bauer en Ronna Gradus, dat eerder dit jaar in première ging op het Sundance Festival, is vanaf deze week te zien op Netflix. Het vreemde aan de film is dat de voorspelbare morele paniek in de vertelling juist uitblijft, ondanks de schokkende verhalen van meisjes als Tressa die haar gezin in Arlington, Texas, verlaat om bij Riley te gaan wonen en werken. In plaats daarvan schetsen de makers een nuchter beeld van de leefwijze van de meisjes, haast in de stijl van reality-tv-progamma’s over het leven van beroemdheden of semi-beroemdheden. De meisjes zitten maar een beetje te roken en te drinken in Riley’s huis. Ze bestellen pizza en spelen met de hond. Allemaal vertellen ze hetzelfde verhaal: de belofte van geld en een plaatsje in het sterrendom waren te verlokkelijk. ‘Ik was nog nooit in een vliegtuig’, vertelt een van hen. Riley voegt hieraan trots toe: ‘Iedere dag wordt er een meisje dat porno wil doen, achttien jaar oud. Ze zijn er genoeg; ik zal er nooit om verlegen staan.’ Vervolgens gaat hij nader in op de ‘houdbaarheidsdatum’ van zijn meisjes. Die ligt blijkbaar tussen de drie maanden en een jaar.
Later in de film gaat het er ruwer aan toe wanneer blijkt dat de meisjes worden uitgebuit voor harde seksscènes waarin vernedering en geweld aan de orde van de dag zijn. Sommige van hen moeten zo vaak werken dat ze in het ziekenhuis belanden. Toch zien ze deze ongemakken als iets wat erbij hoort. Over mores denken ze niet na. Ze leveren een performance, meer niet. En toch is twijfel onderhuids aanwezig. Tressa: ‘Seks betekent niets meer (…) we zijn verwerkt vlees.’
Bij Hot Girls Wanted zijn allerlei kanttekeningen te plaatsen. De gekozen beeldtaal die naadloos aansluit bij realityshows waarin tieners toffe dingen doen past niet bij de grauwe werkelijkheid waarin de meisjes belanden. Daarnaast wordt echte informatie over de industrie slechts via tussentitels gegeven en niet via journalistieke vragen aan de producenten of de meisjes. En toch is de film waardevol, omdat allerlei vragen rijzen over de huidige cultuur waarin online-pornografie, een miljardenindustrie, mainstream is geworden. Misschien is de meest schrijnende vraag die van de ouders van Tressa: waarom doe je dit?
Te zien op Netflix
TELEVISIE – Walter van der Kooi
Monty Python: The Meaning of Live
Verbijsterd is Mick Jagger als hij hoort dat Monty Python een reünie- annex afscheidsvoorstelling in het theater gaat geven. Kunnen die ouwe kerels dat nog wel? Hoor wie het zegt. Binnen een minuut was de gigantische zaal uitverkocht, waardoor het tien voorstellingen werden (het hadden er eindeloos veel meer kunnen zijn, maar dit was hun max). Waarover ook Eric Idle zegt: ‘It’s weird – we zouden allang vergeten moeten zijn.’ Na 45 tv-shows, vijf speelfilms en een reeks live-optredens in theaters (de laatste reguliere in de Hollywood Bowl in 1980), gooiden ze zich ten laatsten male voor de leeuwen. ‘Why’, vraagt een Spaanse journaliste die op zijn vroegst in 1980 geboren is. ‘Ga me niet vertellen dat het om geld draait.’ ‘We hebben er niet op gerekend dat de Spaanse Inquisitie ook aanwezig zou zijn’, antwoordt Michael Palin. En ze ligt in een deuk, weerloos tegen de mannen en hun oeuvre dat ze ondanks late geboorte waarschijnlijk dankzij VHS, dvd en bioscoop uit haar hoofd kent. Want net als Stones en Beatles valt het onder de Klassieken. Maar ja, het ging inderdaad om geld. En daar mag het publiek zich gelukkig om prijzen. En de Pythons zelf, want hoewel ze bepaald niet allemaal elkaars vrienden zijn, wat een lol hebben ze bij de voorbereiding.
Monty Python: The Meaning of Live heet de documentaire die voorbereidingen op het terugkeerafscheid afwisselt met terugblikken over de periode 1969-1980. Geen spelfout maar woordspeling: live optredens zijn voor hun ontwikkeling het belangrijkst geweest en ook in 1973 al uit financiële nood geboren. Zo komen we te weten dat het Ministry of Silly Walks op de planken in première ging en dat John Cleese het loopje zo gênant vond dat hij het, alleen dankzij grote groepsdruk, hooguit nog één keer wilde doen – waarbij het publiek uit zijn dak ging en het de eeuwigheid in ging. Van die dingen. Feest voor oud en hopelijk jong.
Roger Graef & James Logan, Monty Python: The Meaning of Live, NTR Het uur van de wolf, vrijdag 5 juni, NPO 2, 22.55 uur
Taarten van Abel
Voor kinderen, ouders en grootouders niet te missen: de feestuitzending van Taarten van Abel bij het 12,5-jarig bestaan.
Zo lang is Siemon de Jong dus al aan het bakken of assembleren van taarten, samen met een kind dat er een dierbare mee wil verrassen. Die taart is leuk, maar het gesprek tijdens de bereiding (162 in totaal) is waar het om draait. Geen volwassene op de televisie heeft een zo groot talent om, zonder hurkenzitterij of knipoog over het kinderhoofd heen, een normaal gesprek met een kind te voeren. Over ditjes en datjes, maar vooral ook over grote en diepe zaken van het kinder- en volwassenenleven. Zonder pretenties, zonder al te veel moralisme, maar ook zonder wegduiken voor het vele heftigs dat kinderen kunnen meemaken, ondergaan en in een enkel geval aanrichten. Nooit sentimenteel, altijd met gevoel. En met verfrissende nuchterheid. Vintage VPRO en antipode van de stuitende gevoelsprostitutie waar de EO meer en meer het patent op heeft. In de uitzending komen voormalige gesprekspartners vertellen hoe het hun inmiddels vergaat en wordt ‘Abel’ toegesproken door bewonderaars. Wie nog niet overtuigd is: het programma won tal van prijzen waaronder een Ere Zilveren Nipkowschijf (2012)
Zondag 7 juni, VPRO, Z@pp, NPO 3, 19.00 uur
Het alfabet van de angst
Herta Müller won in 2009 de Nobelprijs voor literatuur. Heimat ist das, was gesprochen wird is een van haar vele titels: te herleiden tot haar ‘lidmaatschap’ van de Duitse gemeenschap in Roemenië. Haar vader had tijdens de oorlog in de SS gediend; haar moeder zat na de oorlog vijf jaar in een werkkamp in de Sovjet-Unie; zij zelf groeide op in de dictatuur van Ceausescu: dan heb je de zwarte kant van de twintigste eeuw wel zo een beetje bij elkaar.
Haar indrukwekkende werk spiegelt die verschrikkingen. John Albert Jansen maakte een documentaire over Müller die in Berlijn woont. Die was helaas niet voor uitzending te zien. Maar, diep onder de indruk van Atemschaukel (Ademschommel), door De Groene in 2009 tot de beste boeken van het jaar gerekend, ga ik zeker kijken.
John Albert Jansen, Het alfabet van de angst, VPRO, NPO 2, dinsdag 9 juni, 23.00 uur
Toneel – Loek Zonneveld
Revue van verschillende stukken, door Maatschappij Discordia
Ze zijn met minder op het podium dan wij van ze gewend zijn in deze tijd van het jaar. Vroeger stonden ze in hun Fin de Saison met wel dertig man & vrouw op het toneel, nu staan er twee protagonisten (‘ouwehoeren’, zoals de naamsverklaring luidt: Annet Kouwenhoven en Miranda Prein) en is er slechts één antagonist, de spreker zelf, Matthias de Koning in de rol van ‘tegenouwehoer’. Ze maken van de gelegenheid gebruik om een paar dingen nog eens even grondig uit te leggen. Ze tonen de werking van een éénpitslampje op het toneel, de zogenaamde ‘pipo’, en laten zien dat dat kleine kreng nog een hoop gevaren kan herbergen. Verder demonstreren ze hoe een onvoorzichtige toeschouwer van een tribune kan lazeren en dat het na een podiumactiviteit aan te raden is steeds op te ruimen, omdat je anders in de rotzooi omkomt. Toneel maken is ook rotzooi maken en over rotzooi spreken, ook al is rotzooi op een toneel zelden rotzooi, maar die óm het toneel heen altijd weer wel.
De voorstelling Revue van verschillende stukken is eigenlijk een cursus ‘struikelen op de bühne’ voor beginners en licht gevorderden, les één tot en met drie, waarbij men soepel vanaf les vier naar les elf en terug naar les vijf struikelt. De titel komt voort uit het mogelijk hergebruik van teksten die eerder elders opdoken. De epiloog maakt van de zojuist gespeelde voorstelling meteen geschiedenis, die ieder toneel op het moment van haar uitvoering immers meteen al is geworden. Toneel is schrijven in water en spelen met rook, het materiaal is weg voor je het in de gaten hebt, en de volgende avond zal het nooit meer hetzelfde zijn. Het zich herinneren uit de Maatschappij Discordia-voorstelling Je me souviens, vrij naar thema’s van Georges Perec, van precies vijftien jaar geleden, is een moment waar weemoed (is het nu voorbij?), woede (waarom is deze signatuur in het toneel nagenoeg uitgeroeid?) en waarheid (is toneel de hogeschool van het liegen?) samenvloeien.
Nog t/m 6 juni in Frascati 3 in de Amsterdamse Nes
Beeld: (1) ‘Monthy Python’s Flying Circus’, Insomnia Cured Here, 12 januari 2008, Flickr