New Delhi – Op het pleintje voor de tempel van Kusumpur Pahari, een sloppenwijk aan de rand van New Delhi, is het dringen geblazen. De rieten mat waarop de vrouwen plaatsnemen is nauwelijks groot genoeg om iedereen kwijt te kunnen. Mohini Devi (77), klein en frêle met een diep gerimpeld gelaat, kijkt vanaf de rand lusteloos toe. Ze heeft weer slecht geslapen, zegt ze.
En dat allemaal vanwege ‘de machine’ die begin dit jaar in Kusumpur Pahari verscheen. Het apparaat dat vingerafdrukken kan lezen is onderdeel van een van de meest ambitieuze (en omstreden) hervormingen in India in tijden. In een poging honderden miljoenen paspoortloze Indiërs van een vorm van identiteit te voorzien, en corruptiegevoelige documenten overbodig te maken, is de Indiase regering de biometrische gegevens van haar bevolking in een grote database gaan opslaan. Aadhaar, zoals het systeem officieel heet, begon in 2009 als iets vrijwilligs, maar inmiddels is er ook voor de Indiërs die hun afdrukken en irisscans niet wilden afgeven geen ontkomen aan. Een bankrekening openen? Pensioen krijgen? Dan moet je in de database staan.
Ook Mohini Devi had weinig keus. Tenminste, als ze recht wilde blijven hebben op een overheidsprogramma waarmee armen eens per maand tarwe en rijst voor een fractie van de marktprijs kunnen kopen. Vroeger hoefde ze daarvoor alleen haar rantsoenkaart te laten zien in de daarvoor aangewezen winkel. Maar sinds de komst van de machine krijgt de weduwe haar kilo’s ineens niet meer mee. Haar afdrukken worden niet herkend, welke kapotte vinger ze ook probeert.
Ze is niet de enige, blijkt die middag tijdens de buurtvergadering op het plein. Ngo’s in deelstaten als Rajasthan en Jharkhand, waar de vingerafdrukmachine eerder werd ingevoerd, waarschuwden al dat het nieuwe systeem tot uitsluiting leidt, met name onder ouderen. Omdat hun vingerafdrukken niet worden herkend of de machines überhaupt niet werken, omdat er geen signaal is in afgelegen gebieden.
Tot nu lijkt alleen de regering in Delhi te luisteren. Sinds 1 mei zijn de machines daar weer uit de winkels verdwenen. Nu zit Mohini Devi met een nieuw probleem. Omdat de weduwe volgens het systeem drie maanden haar rantsoen niet heeft opgehaald, dreigt ze haar recht daarop te verliezen. Het departement gaat nu eerst controleren of haar rantsoenkaart geen vals exemplaar is. Daarvoor moet Mohini Devi wat documenten inleveren, is haar verteld. Ouderwets op papier, dat wel.