Londen – Een regeringsfunctie heeft hij nooit bekleed, maar toch is oer-brexiteer Bill Cash een van de belangrijkste Britse Kamerleden van afgelopen veertig jaar. Sterker, hij is de politieke vader van Boris Johnson.
Wie een geheim wil bewaren, kan er het best een toespraak over houden in het Lagerhuis. Zo luidt een grap over het verminderde belang van het Britse parlement. Maar dat was niet de bedoeling van de korte rede die Sir Bill Cash op de valreep van 2020 hield over de Brexit-deal die Johnson had getekend met de EU. ‘Net zoals Alexander de Grote, de hogepriester van de eurosceptici, heeft Boris de gordiaanse knoop doorgehakt. Winston Churchill en Margaret Thatcher zouden trots op hem zijn.’ Wellicht ten overvloede vergeleek hij de premier ook nog met Perikles, de Atheense staatsman.
Voor de tachtigjarige was de voltooiing van Brexit ook een persoonlijke overwinning. Al sinds mensenheugenis, in ieder geval sinds het Verdrag van Maastricht, staat Cash, de achterneef van zanger Johnny, bekend als een van de meest fanatieke eurosceptici van het Britse parlement. Hij was een Conservatief die door premier John Major werd omschreven als een van ‘The Bastards’. In zijn autobiografie heeft Major zelfs ‘Cash, Bill. Obsessed with Europe’ in de index opgenomen. ‘Cash is nooit persoonlijk onbeschoft’, schreef hij, ‘maar obsessief, gedreven en, wat Europa betreft, simpelweg een zeur.’
Wanneer hij over de EU begint valt Sir Bill inderdaad amper af te remmen, merkte ik toen ik hem een kleine twee jaar geleden bezocht in het Lagerhuis. Hij gaf me een door hem gesigneerde biografie mee over John Wright, een radicale Liberaal die in de negentiende eeuw streed voor vrijhandel en tegen slavernij. Wright raakte in de vergetelheid, waar Cash, een nazaat van deze staatsman, verandering in wilde brengen. In de biografie zet hij Wright neer als een van de grootste parlementariërs van zijn tijd. Het is ook een beetje een autobiografie.
Op zijn beurt heeft Cash een grote invloed op Johnson. Die band gaat ver terug. Cash was tijdens zijn Oxford-jaren bevriend met diens vader Stanley en is nu zelfs de ‘opa’ van een van Johnsons kinderen. Zijn zoon heeft immers een relatie met Helen Macintyre, de kunsthandelaar bij wie de premier een kind had verwekt. Belangrijker in de orde der dingen is dat Cash de Oudere toenmalig premier Margaret Thatcher er dertig jaar geleden van overtuigde dat ze de eurosceptische en soms onbetrouwbare stukken die Johnson als correspondent vanuit Brussel schreef serieus moest nemen. Ze volgde dit advies.